Χουάν Κάρλος Ναβάρο: Τα υλικά μιας «βόμβας» σαράντα μεγατόνων

Πρώτο στιγμιότυπο, εκείνο το κυριακάτικο πρωινό που η Βαρκελώνη κοιμόταν ακόμη.

Ακολουθήστε μας στο Google news

Στα γηπεδάκια του Πικαντέρο, όχι πολύ μετά το χάραμα, έπαιζαν παιδιά από τα μικρά κλιμάκια της Μπαρτσελόνα. Σε μια μπασκέτα μόνος του να σουτάρει ο Χουάνκι.

«Πες στον σενιόρ Μόντες πόσους πόντους έβαλε τις προάλλες στα προ-μίνι», η προτροπή του πατρός προς τον βενιαμίν, ο οποίος ήταν εκεί περιμένοντας να τελειώσει η προπόνηση τού (μεγαλύτερου αδερφού του) Ρίκαρντ. «Οκτώ», η όλο καμάρι απόκριση του μπόμπιρα στον κύριο που ήταν ο υπεύθυνος στα τσικό της «Μπάρτσα» –και που έφτασε να γίνει πρώτος προπονητής της.

Δεύτερο στιγμιότυπο, ένα σαββατιάτικο πρωινό. Δώδεκα ετών πια το παιδί, το οποίο δεν ήταν άλλο από τον Χουάν Κάρλος Ναβάρο. Παίζοντας όμως με την ομάδα U14 της Σαντιφελιούενκ. Και βάζοντας την μπάλα στο καλάθι σε κάθε φάση. Ένα από τα περίπου είκοσι παιχνίδια που είχε επιφορτιστεί να παρακολουθήσει τη συγκεκριμένη μέρα ο Αντόνιο Μαθέιρας, κατοπινός Τζένεραλ Μάνατζερ της Μπαρτσελόνα (και της Ρεάλ, όπως και σκάουτερ των Λέικερς και Σπερς).

Πάντα παρών στα πρώτα βήματα του μικρού, ο μπαμπάς Ρικάρντο, με το παρελθόν στα δικά του νιάτα στο παιδικό των «Blaugrana», πλησίασε τον Μαθέιρας και τον ενημέρωσε για τη διαφορά ηλικίας, για το ταλέντο του κανακάρη του. Η μετακίνηση στην αγαπημένη ομάδα της φαμίλιας ήταν πια θέμα ημερών.

Περισσότερες από τρεις δεκαετίες μετά ο Χουάν Κάρλος Ναβάρο εξακολουθεί να παραμένει στους κόλπους της Μπαρτσελόνα. Ως “σημαία” της. Γενικός Διευθυντής, αφότου φόρεσε τη φανέλα της ανδρικής ομάδας για μία ολόκληρη εικοσαετία –που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί συναπτή, επειδή ακριβώς στη μέση της και για μία μονάχα σεζόν ο κορυφαίος σούτινγκ γκαρντ βρέθηκε στο Μέμφις και το ΝΒΑ.

Ο ίδιος παρών στις δύο μοναδικές κατακτήσεις Ευρωλίγκας του συλλόγου, το 2003 και το 2010. Σε κατακτήσεις 35 συνολικά τροπαίων με την «Μπάρτσα». Άλλες πέντε… άρσεις κούπας με τις Εθνικές του, το όλον 40. Μία «βόμβα» σαράντα μεγατόνων, αν πρέπει να συνδέσουμε την τροπαιοθήκη του με το παρατσούκλι που σφήνωσε καταμεσής των ονομάτων του.

H πυροδότηση της βόμβας

Χουάν Κάρλος «Λα Μπόμπα» Ναβάρο Φεϊχό –ή Φεϊζό, αν σεβαστούμε την καταλανική προφορά. Γέννημα-θρέμμα της περιοχής, από την κωμόπολη Σαντ Φελίου Ντε Γιομπρεγκάτ. Ο πατέρας φτιάχνει στην αυλή του σπιτιού ένα καλάθι με αυτοσχέδιο… τσιμεντένιο ταμπλό και ο Χουάνκι ξεκινά να σουτάρει με καμπύλη, ώστε να αποφεύγει τις τάπες από τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια του. Οι πρώτες “μπομπίτες”…

Γιατί όμως «La Bomba»; Κόντρα σε ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι, η απαρχή του προσωνυμίου ανάγεται στη σεζόν 1996-1997, όταν ακόμη παίζει στο εφηβικό της «Μπάρτσα». “Νονός” ο κόουτς Αγκούστι Κουέστα.

Όχι επειδή το χαρακτηριστικό του σουτάκι κάνει την μπάλα να φαίνεται πως πέφτει από μακριά και ψηλά, σαν βόμβα, αλλά επειδή ο ίδιος είναι ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο. Ικανός να κάψει τους αντιπάλους μα και την ομάδα του. Μια ωρολογιακή βόμβα.

Το έχει εξηγήσει ο ίδιος ο Ναβάρο στην «El Mundo Deportivo», παραδεχόμενος την ευκολία… ανάφλεξής του. Συνήθως με θύμα την αντίπαλη ομάδα. Μα όχι πάντα. Μέχρι και προτού συμπληρωθεί ένα λεπτό αγώνα, έχει αντικατασταθεί…

Μέτριος αμυντικός, ασύλληπτος επιθετικός. Σουτέρ, εκτελεστής. Από παιδί έχει βρει διάφορους τρόπους να τα βάζει (γενικώς, αλλά και ειδικώς τα καλάθια) με ψηλότερους αντιπάλους. Φτιάχνει αυτό το runner ή floater ή tear drop (σαν δάκρυ που κυλάει) που δεν κόβεται με τίποτα. Εξασκείται άπειρες ώρες στα πιο μακρινά σουτ, τα τρίποντα. Βγαίνει γρήγορα από τα σκριν, εκτελεί ακόμα πιο γρήγορα, όταν η μπάλα βρεθεί στα χέρια του.

Διαθέτει σπάνια τεχνική, έχει τέτοια ψυχολογία που μπορεί να ξεκινήσει με 0/10 κι εν συνεχεία να βάλει 10/10 σουτ. Ξεχωρίζει πρωτίστως για την εκρηκτικότητά του, την αλλαγή στον ρυθμό. «Ναι, αλλά δεν μαρκάρεις και δεν σουτάρεις στηριζόμενος στο αριστερό πόδι», τον τσιγκλάει όλο αυτό το διάστημα ο Τζοάν Μόντες.

Ανεβαίνει και ο Καταλανός τεχνικός την ιεραρχία στην Μπαρτσελόνα, φτάνει να γίνει υπηρεσιακός στην πρώτη ομάδα την περίοδο 1997-1998. Μαντέψτε… Αυτός είναι που χαρίζει στον Ναβάρο των 193 πια εκατοστών το επαγγελματικό του ντεμπούτο. Ο δεξιόχειρας Χουάν Κάρλος πλέον και μαρκάρει και κάνει ένα βηματάκι προς τα πλάγια ή προς τα πίσω, για να εκτελέσει στο αντίθετο πόδι. Εκτός ισορροπίας αυτός, εντός καλαθιού η μπάλα.

Ο λιπόσαρκος περιφερειακός βάζει 10 πόντους σε σκάρτα 11 λεπτά σε μια εύκολη επικράτηση επί της Γρανάδα και ο Μόντες συστήνει ευρέως τις μπόμπες του. Την επομένη η «La Vanguardia» επιλέγει ως βασικό τίτλο στη σελίδα με την αγωνιστική κίνηση της ACB «Ο “Λα Μπόμπα” κλέβει την παράσταση από τον Ντουένιας».

Εκτός από τον πανύψηλο σέντερ, έχει συμπαίκτες τον Σάσα Τζόρτζεβιτς, από τον οποίον μαθαίνει κι άλλα μυστικά των γκαρντ, και τον Ευθύμη Ρεντζιά. «Ο πιτσιρικάς ξέρει να παίρνει ρίσκα και να τα υποστηρίζει. Φέρνει εις πέρας αυτό που θέλει, ακόμα κι αν δεν του βγει με την πρώτη», οι επεξηγήσεις του Μόντες για το αστέρι του ισπανικού μπάσκετ που ανατέλλει.

Júniors (και όχι μόνο) de Oro

Ανατέλλει γενικότερα η επονομαζόμενη φουρνιά των «Júniors de Oro». Με τον κολλητό του, τον Πάου Γκασόλ, ο οποίος θα κάνει πάντως δαύτος τη δική του έκρηξη με… χρονοκαθυστέρηση μερικών ετών, με τον Φελίπε Ρέγες και τον Ραούλ Λόπεθ, ο Ναβάρο αλλάζει το εθνικό αφήγημα. Από καρπαζοεισπράκτορες της Ελλάδας και άλλων Εθνικών ομάδων, οι Ισπανοί γίνονται δυνάστες του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Κατσικώνονται και στα βάθρα των Παγκόσμιων Πρωταθλημάτων, των Ολυμπιακών Αγώνων.

Τις πρώτες δειλές εμφανίσεις στην ανδρική ομάδα της Μπαρτσελόνα ακολουθεί τον Ιούλιο του 1998 η καθόλου δειλή παρουσία στο Ευρωμπάσκετ U18 της Βουλγαρίας. Το πρώτο του Χρυσό μετάλλιο. Στον επικό ημιτελικό με την Ελλάδα (στην οποία δημιουργείται μια άλλη σχέση ζωής, ανάμεσα σε Αντώνη Φώτση και Λάζαρο Παπαδόπουλο) άλλος είναι ο σούτινγκ γκαρντ που ρίχνει 34άρα. Ο Γιώργος Διαμαντόπουλος, του εφάμιλλου ταλέντου.

Ο Ναβάρο εντούτοις έχει το μυαλό μέσα στο κεφάλι. Μιλάει λίγο, δουλεύει πολύ, εξελίσσεται σε έναν από τους καλύτερους Ισπανούς μπασκετμπολίστες όλων των εποχών. Σίγουρα στον πιο επιτυχημένο γκαρντ όλων των εποχών.

Προερχόμενος από 30άρα στον προημιτελικό με τη Ρωσία, μένει στο 89-88 επί της παρέας του Παπαγιώτη στα 10 ποντάκια. Αρκούν. Άλλοι 17 πόντοι με την Κροατία, τίτλος. Όπως και στο Μουντομπάσκετ U19 το επόμενο θέρος.

Στην Πορτογαλία ηττάται μάλιστα από την Ελλάδα του… 25άρη Διαμαντόπουλου, αλλά εκτελεί μπροστά σε 16.000 θεατές τους Αμερικανούς και ψηφίζεται MVP του Τελικού, όπως και στην καλύτερη πεντάδα της διοργάνωσης, έχοντας 18.6 πόντους μέσο όρο.

Συμπληρώνει τρία διαδοχικά καλοκαίρια που παίζει για μία «Rojita», ακολουθούν 13 διαδοχικά με τη «Roja». Την Εθνική Ανδρών.

Κοινώς, μέχρι να απουσιάσει από το Ευρωμπάσκετ 2013, ο φίλος μας επί 16 συνεχόμενες χρονιές δηλώνει ανελλιπώς «παρών» στο εθνικό κάλεσμα. Κατά τ’ άλλα, αντιπαθής κι αυτός, επειδή όντως κάνει θέατρο εκβιάζοντας φάουλ, επειδή μετέρχεται κάθε (όχι αντιαθλητικού πάντως) τρόπου για να φτάσει στον σκοπό του. Στη νίκη.

«Vete al teatro, Navarro», τον προτρέπουν -βάσει συνθήματος- να πάει στο θέατρο οι φίλοι της Ρεάλ, λες και δεν διαθέτουν τους… πρωτομάστορες του είδους. Δεκάδες αντίπαλοι εμφανίζονται απηυδισμένοι με τον τρόπο παιχνιδιού του, ο Γάλλος Νικολά Μπατούμ μάλιστα τον χτυπά εν ψυχρώ στην περιοχή των γεννητικών οργάνων στους Ολυμπιακούς του 2012.

Αυτό που μένει εν τέλει είναι η απτή συλλογή μεταλλίων: δέκα με τη «Roja», μετά τα δύο Χρυσά στις μικρές Εθνικές, στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Ανεβαίνει στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου άλλες πέντε φορές. Ανάμεσά τους, στο Παγκόσμιο του ’06, όταν παίζει και για τον τραυματία Πάου Γκασόλ κόντρα στην (ξεζουμισμένη πνευματικά από την υπέρβαση κόντρα στην Team USA) Ελλάδα.

Οι 20 πόντοι του στο 70-47 του Τελικού στη Σαϊτάμα συνιστούν μία από τις πάμπολλες περιπτώσεις που αυτός κι η παρέα του πιάνουν πελάτες τους Έλληνες διεθνείς. Σάμπως όμως υπάρχουν και πολλοί που μπορούν να επικρατήσουν σε μια νοκ άουτ αναμέτρηση της Ισπανίας;

Αυτός, αυτή (η Ελλάδα) και τα τρόπαια

Σε διασυλλογικό επίπεδο, τα πράγματα είναι ελαφρώς διαφορετικά. Ελαφρώς, διότι η διαχρονική “διεθνής” πίκρα της Μπαρτσελόνα μετατρέπεται σε πανηγύρι στις δύο -μοναδικές στην ιστορία της- κατακτήσεις της ευρωπαϊκής κορυφής. Το 2003, μέσα στη Βαρκελώνη και επί Σβέτισλαβ Πέσιτς στο τιμόνι, έχει συμπληρωματικό ρόλο. Έχει, βλέπετε, και Σαρούνας Γιασικεβίτσιους και Ντέγιαν Μποντίρογκα η παρέα του…

Επτά χρόνια αργότερα εντούτοις δεν σηκώνει απλώς το βαρύτιμο τρόπαιο. Είναι ο MVP του Final 4 στο Μπερσί. Θύμα του ένας ελληνικός σύλλογος τούτη τη φορά. Στο Παρίσι, όπου ο νεανίας Εβάν Φουρνιέ είναι παρών ως θεατής και βάζει στην καρδιά του τον Ολυμπιακό, ο Ναβάρο βάζει 21 πόντους στο διά περιπάτου 86-68 του Τελικού. Κι ας έχει από Τσίλντρες και Κλέιζα μέχρι Τεόντοσιτς και Παπαλουκά στη διάθεσή του ο Παναγιώτης Γιαννάκης…

Μία άλλη τεράστια φυσιογνωμία των ευρωπαϊκών γηπέδων (και αντίπαλος του «Δράκου» του Άρη ως προπονητής των Καταλανών και στα ‘80s), ο Αλεχάντρο Γκαρθία Ρενέσες, είναι που καθιερώνει την τριετία 1998-2001 τον Ναβάρο. Ο Αΐτο είναι που τον μετατρέπει από ταλέντο σε αστέρα του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Που μας τον συστήνει και στην Ελλάδα.

Θριαμβευτές του Κυπέλλου Korać το 1999, οι «Blaugrana» αποκλείουν στα ημιτελικά τον Πανιώνιο και ο νεαρός σούτινγκ γκαρντ, ο οποίος ακόμη πηγαινοέρχεται στη Β’ ομάδα, βάζει πέντε ποντάκια στους ομόχρωμους Νεοσμυρνιώτες. Με τα κυανέρυθρα της «Μπάρτσα» (και με τα κρίσιμα καλάθια του) καθορίζει το αποτέλεσμα σε διάφορα «clásicos». Κατακτά οκτώ Πρωταθλήματα Ισπανίας, επτά Κύπελλα, χώρια τα Σούπερ Καπ και οι κούπες στην τοπική Lliga Catalana.

Ορισμένες από τις καλύτερες, τις πιο παραγωγικές βραδιές του έχουν έρθει και σε διασυλλογικό επίπεδο είτε στην Ελλάδα είτε απέναντι σε ελληνικές ομάδες. Είτε απλώς απέναντι σε Έλληνες, μια και το ρεκόρ καριέρας του με 36 πόντους στην ισπανική λίγκα λαμβάνει χώρα το 2005 κόντρα στη Βαλένθια των Δήμου Ντικούδη και Βαγγέλη Σκλάβου.

Το ίδιο έτος ρίχνει 26άρα στον Ολυμπιακό, το προηγούμενο έχει ρίξει 25άρα για το τότε ρεκόρ καριέρας του στην Ευρωλίγκα μέσα στη στρούγκα του Σπόρτιγκ απέναντι στον Παναθηναϊκό. Στον ημιτελικό του 2012 ο προ τριετίας MVP της Ευρωλίγκας είναι (με 18 π.) ο μοναδικός παίκτης του Τσάβι Πασκουάλ που εμφανίζεται στην ήττα 68-64 από τους Πειραιώτες. Στο Final 4 και του 2013 η «Μπάρτσα» φτάνει, επειδή ο ηγέτης της έχει μέσο όρο 17 πόντων στους πέντε προημιτελικούς με το «Tριφύλλι».

Στην τελευταία του διψήφια (στο σκοράρισμα) σεζόν, το 2014-2015, βάζει και 16 και 14 πόντους στη σειρά με τον Ολυμπιακό, όμως δεν αποτρέπει τον αποκλεισμό. Ο επίλογος γράφεται άδοξα και με πολύ… Γιώργο Μπαρτζώκα.

Πρώτα, στα πλέι οφ του 2016 η ρούκι Λοκομοτίβ Κουμπάν του Έλληνα τεχνικού πετάει εκτός Final 4 τους Καταλανούς. Στράφι οι δύο ματσάρες του Ναβάρο. Τρεις, με την 22άρα στη ρέγκιουλαρ σίζον…

Μετά, στην περίοδο 2016-2017 ο Μπαρτζώκας είναι ο προπονητής του στους «Blaugrana»! Δεν το λέει, αλλά είναι προφανές -από τον μικρό χρόνο που του δίνει- ότι θεωρεί τον βετεράνο σκόρερ βαρίδι.

Ο τελευταίος βέβαια απλώς δεν γίνεται να κουνηθεί από τον σύλλογο με τον οποίον έχει ταυτίσει το όνομά του.

Έτσι γίνεται (;), Μπίλη και Σάρας

Πριν καν ανακοινώσει το 2018 την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, στα 38 του, ο Χουάνκι, ο οποίος είναι πια ο σεβάσμιος σενιόρ Ναβάρο, υπογράφει νέο δεκαετές συμβόλαιο! Για να γίνει ο Γενικός Διευθυντής της Μπαρτσελόνα –και ό,τι άλλο κριθεί σκόπιμο να κάνει, να υπηρετήσει. Τυχαίο ή μη, ρίχνει τίτλους τέλους στην Ευρωλίγκα με τη μακράν κορυφαία εμφάνισή του εκείνη τη σεζόν: 17 πόντοι στη νίκη επί της Χίμκι του Μπαρτζώκα!

Στο κάτω-κάτω της γραφής, ψυχρά οικονομικά αν το εξετάσει κανείς, έχει μπει στο παρελθόν για τα καλά μέσα για χάρη των «Blaugrana».

Στη μοναδική χρονιά μακριά τους, φεύγει το 2007 να πραγματοποιήσει το όνειρο της συμμετοχής στο ΝΒΑ. Είναι η χρονιά που γυρίζουν από κει (για λογαριασμό του Παναθηναϊκού) με την ουρά στα σκέλια ο φίλος του, ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, και ο Βασίλης Σπανούλης.

Όχι ότι ο Ναβάρο κάνει όργια, μα και 11 πόντους μέσο όρο βάζει, και με καλά ποσοστά σουτάρει (36% τρ., 85% β.) και 26 λεπτά βρίσκει, παρότι έρχεται συνήθως από τον πάγκο. Ισοφαρίζει το ρεκόρ για ρούκι, ευστοχώντας σε οκτώ (στα εννιά, παρακαλώ) τρίποντα σε έναν αγώνα, ψηφίζεται στη σχετική δεύτερη καλύτερη πεντάδα. Αλλά, …να, η υλική ανταμοιβή του είναι πενιχρή. Έως εξευτελιστική.

Για να πάει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, υπογράφει το όγδοο μικρότερο εγγυημένο συμβόλαιο εκείνης της περιόδου. Κάτω από 400 χιλιάρικα ευρώ.

Αφήνει 3.5 εκατ. την προσεχή διετία, βάζει από την τσέπη του για το buy out. Τουλάχιστον προνοεί για μονοετή συμφωνία, μπας και βγάλει τα σπασμένα το επόμενο θέρος.

Προτάσεις καλύτερες βρίσκει, όχι όμως στα επίπεδα της «Μπάρτσα», η οποία τον θέλει πίσω. Έχει φύγει μεσούσης της σεζόν και ο Πάου Γκασόλ από τους Γκρίζλις (ο Μαρκ, ο οποίος συμπεριλαμβανόταν στα ανταλλάγματα, πέρασε τον ωκεανό λίγους μήνες αργότερα), ενώ ο ίδιος έχει και δύο κορίτσια να μεγαλώσει.

Κάπως έτσι μεγαλώνει και τον μύθο του στη Βαρκελώνη. Κάποια στιγμή η φανέλα με το «11» παίρνει τον δρόμο για την οροφή του Palau Blaugrana. Με το «7» στη «Roja» (και το «16», και το «5» πολύ παλιότερα) σπάει το ρεκόρ συμμετοχών του Χουάν Αντόνιο Σαν Επιφάνιο, γίνεται παγκοσμίως ρέκορντμαν με πέντε συμμετοχές σε Ολυμπιακούς Αγώνες –για να τον ξεπεράσει και στις δύο λίστες ο έτερος αντιπαθής για πολύ κόσμο, όπως και έτερο παράδειγμα Eθνικής αφοσίωσης, Ρούντι Φερνάντεθ.

Σχεδόν 2.700 λεπτά συμμετοχής με τους Άνδρες της πατρίδας του, σχεδόν 1.500 πόντοι. Πάνω από 40 τέσσερεις φορές, πάνω από 20 πόντοι σαράντα φορές! Δεκαέξι παρουσίες σε τελικές φάσεις μεγάλων διοργανώσεων σε βάθος 18 ετών, χώρια εκείνες με τη «Rojita» νωρίτερα.

Αφοσιωμένος στην Εθνική του, αφοσιωμένος επαγγελματίας με την ομάδα της καρδιάς του. Πίστη, προσήλωση, εργατικότητα. Τα βασικότερα υλικά στην κατασκευή της πορτοκαλί “βόμβας” του.

BEST OF THEMASPORTS