Όποιος έχει παρακολουθήσει έστω και λίγο Πρέμιερ Λιγκ την τελευταία εικοσαετία, είναι σχεδόν μοιραίο να συνδέει στο μυαλό του την ομάδα της Άρσεναλ με την εικόνα του επί του Αρσέν Βενγκέρ.
Ο Αλσατός, που γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου του 1949 στο Στρασβούργο της Γαλλίας, κάθισε στην άκρη του πάγκου των Κανονιέρηδων από το 1996, ως το 2018, οδηγώντας τους στις ενδοξότερες στιγμές της ιστορίας τους. Αρσέν και Άρσεναλ είχαν γίνει ταυτόσημες ένοιες.
Ξεκινώντας χωρίς σημαντικό υπόβαθρο ως παίκτης, αφού έπαιξε κυρίως ερασιτεχνικά σε ομάδες της Αλσατίας, ο Βενγκέρ κατάφερε να εξελιχθεί σε έναν εκ των κορυφαίων προπονητών της εποχής του.
Τα πρώτα προπονητικά βήματα
Πρώτη ομάδα που αναλαμβάνει είναι η Νανσί το 1984, όπου τα πράγματα ήταν δύσκολα, φτάνοντας μέχρι και τον υποβιβασμό στη δεύτερη κατηγορία του γαλλικού πρωταθλήματος. Στη συνέχεια, το 1987, ανέλαβε τη Μονακό, όπου ξεκίνησε να γίνεται γνωστός στις πιάτσες των ποδοσφαιρόφιλων ανά τον κόσμο.
Πρωταθλητής την πρώτη χρονιά με τη Μονακό, κυπελλούχος το 1991, αλλά και φιναλίστ του κυπέλλου Κυπελλούχων του 1992, ο Βενγκέρ άφησε το στίγμα του και στη Μονακό, με την οποία έφτασε το 1994 και ως τα ημιτελικά του Champions League. Απομακρύνεται από τον πάγκο της ομάδας το Σεπτέμβριο του 1994.
Ιαπωνία
Σε εκείνο το σημείο ήταν που ο Βενγκέρ έκανε ένα αβέβαιο βήμα, το οποίο όμως, όπως παραδέχτηκε ο ίδιος αργότερα, του δίδαξε πάρα πολλά. Το Δεκέμβριο του 1994 αναλαμβάνει τη Ναγκόγια στην Ιαπωνία, φεύγοντας για πρώτη φορά να εργαστεί εκτός Γαλλίας και μάλιστα σε μία άλλη Ήπειρο, σε μία χώρα τόσο διαφορετική από τη δική του.
Τα δύο χρόνια που κάθισε στην Ιαπωνία έχει αναφέρει πως τον άλλαξαν πολύ ως προπονητή, αφού εκεί ήταν που υϊοθέτησε την προσέγγιση της πειθαρχίας στη δουλειά του. Στη Ναγκόγια πέτυχε την κατάκτηση του κυπέλλου του 1995 και του Σούπερ Καπ το 1996.
Πως τα κατάφερε;
Ο Βενγκέρ μεγάλωσε στο χωριό του μιλώντας αλσατική, μια γερμανική γλώσσα (αλλά όχι γερμανικά). Δεν έμαθε γαλλικά μέχρι που πήγε σχολείο. Όταν ήταν μικρό παιδί, ταξίδεψε στο γειτονικό χωριό και ανακάλυψε ότι όλοι εκεί μιλούσαν γερμανικά, οπότε αποφάσισε να τα μάθει στο σχολείο. Πήγε στο Λονδίνο στα 29 του ως ποδοσφαιριστής, κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος, για να μάθει αγγλικά επειδή η Αγγλία δημιούργησε το ποδόσφαιρο και ήταν παθιασμένος με αυτό. Έμεινε σε ένα bed and breakfast και έμαθε να μιλά αγγλικά με την ιδιοκτήτρια, η οποία παρέδιδε και μαθήματα αγγλικών. Δούλεψε πολύ σκληρά για τρεις εβδομάδες και μετά γύρισε σπίτι και διάβαζε μυθιστορήματα στα αγγλικά. Κάθε λέξη που δεν καταλάβαινε, την έψαχνε στο λεξικό και την μάθαινε.Όταν πήγε στην Ιαπωνία, δεν μιλούσε ιαπωνικά, οπότε αποφάσισε να προπονήσει στα αγγλικά με τη βοήθεια μεταφραστή. Αφού έχασε τα πρώτα 5–6 παιχνίδια, οι ιδιοκτήτες τον κάλεσαν σε συνάντηση. Περίμενε να απολυθεί λόγω των συνεχόμενων ηττών, αλλά όταν έφτασε εκεί, απέλυσαν τον μεταφραστή (χαχα). Ο ίδιος ανέλαβε την ευθύνη για τις ήττες για να σώσει τη δουλειά του μεταφραστή. Τότε αποφάσισε να μάθει ιαπωνικά για να προπονεί καλύτερα. Έμαθε τη γλώσσα και οδήγησε την ομάδα στους τίτλους.
“Ανήκω στην πρώτη γενιά που δεν βρέθηκε σε πόλεμο. Και νιώθω ότι είμαστε όλοι τυχεροί που δεν γνωρίζουμε πια τον πόλεμο. Αυτό που αισθάνομαι στην Ευρώπη είναι ότι είναι σημαντικό τα παιδιά να ταξιδεύουν, να πηγαίνουν σε διαφορετικές χώρες και να βλέπουν ότι υπάρχουν καλοί άνθρωποι παντού και ότι μπορείς να ξεπεράσεις το μίσος. Έχω εκπαιδευτεί μετά τον πόλεμο στα σύνορα με τη Γερμανία και όλα περιστρέφονταν γύρω από το μίσος προς τους Γερμανούς. Πολύ γρήγορα κατάλαβα, όταν πέρασα τα σύνορα, ότι οι άνθρωποι είναι ακριβώς οι ίδιοι — προσπαθούν να ζήσουν καλά, και η γλώσσα μπορεί να βοηθήσει να ξεπεραστεί αυτό το μίσος”.
Επιθεωρητής Κλουζώ
Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1996, ο Βενγκέρ παρουσιάστηκε από την Άρσεναλ, έχοντας την αμφισβήτηση από παντού.
Ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον είχε ειρωνευτεί τη σύνδεση ανάμεσα στις γλωσσικές ικανότητες του Βενγκέρ και την ευφυΐα του:
“Λένε ότι είναι έξυπνος άνθρωπος, έτσι; Μιλάει πέντε γλώσσες. Έχω ένα 15χρονο παιδί από την Ακτή Ελεφαντοστού που μιλάει πέντε γλώσσες.”
Ο αρχηγός Τόνι Άνταμς δεν εντυπωσιάστηκε όταν έφτασε ο Βενγκέρ: “Στην αρχή σκέφτηκα, τι ξέρει αυτός ο Γάλλος από ποδόσφαιρο; Φοράει γυαλιά και μοιάζει περισσότερο με δάσκαλο. Δεν πρόκειται να είναι τόσο καλός όσο ο Τζορτζ Γκράχαμ. Μιλάει καν σωστά αγγλικά;”
Ο Άνταμς δεν ήταν ο μόνος που ήταν δύσπιστος. Την πρώτη μέρα του Βενγκέρ στην προπόνηση, έγινε μια συνάντηση και ο νέος προπονητής παρουσιάστηκε στους παίκτες. Είχε κατακτήσει κύπελλα και πρωταθλήματα στη Γαλλία και την Ιαπωνία, και περίμενε να τον υποδεχτούν παίκτες που γνώριζαν το έργο του και σέβονταν τις επιτυχίες του. Όμως, όπως θυμάται ο Λι Ντίξον, τα πράγματα δεν πήγαν ακριβώς έτσι:“Οι παίκτες μπήκαν στην αίθουσα και μπροστά μας στεκόταν ένας ψηλός, λεπτός άνδρας που δεν έδινε καμία εντύπωση ότι ήταν ποδοσφαιρικός προπονητής.”
Αμέσως του κόλλησαν το “Επιθεωρητής Κλουζώ”. Αφηγείται ο Ρέι Πάρλουρ:
“Ήταν πολύ έξυπνος αλλά και πολύ αδέξιος κάποιες φορές. Τον βλέπεις να προσπαθεί να ανοίξει ένα μπουκάλι νερό και να το χύνει πάνω του — ακριβώς αυτό που θα έκανε ο Επιθεωρητής Κλουζώ.”
Η αγγλική γλώσσα και οι αμφιβολίες των άλλων δεν ήταν πρόβλημα για τον Βενγκέρ, αλλά δυσκολεύτηκε αρχικά να πείσει τους παίκτες να ακολουθήσουν τη φιλοσοφία του. Το να πει κανείς ότι ο Βενγκέρ επανάστατησε τη διατροφή στο αγγλικό ποδόσφαιρο είναι σχεδόν κλισέ, αλλά ο τρόπος που έτρωγαν οι παίκτες στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ήταν πραγματικά εντελώς διαφορετικός με τον σημερινό.
Μάνατζερ, θρύλος του συλλόγου
Και όμως, η ιστορία της ομάδας άλλαξε για πάντα. Ο Γάλλος τεχνικός έσκυψε πάνω από κάθε ζήτημα του ποδοσφαιρικού τμήματος της ομάδας, όντας έναν από τους πρώτους που δικαιολόγησαν παγκοσμίως τον τίτλο του «μάνατζερ» μιας ομάδας, έναντι του ρόλου του απλού «κόουτς».
Από τον έλεγχο του πόσο πίνουν οι παίκτες της ομάδας πριν τα ματς στο τι και πόσο πρέπει να τρώνε οι ποδοσφαιριστές, μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια στην προπόνηση, όλα περνούσαν από τα χέρια του Βενγκέρ.
Πριν από το πρώτο του παιχνίδι ως προπονητής, ο Βενγκέρ απαγόρευσε στους παίκτες να τρώνε σοκολάτα, προκαλώντας αναστάτωση: “Ταξιδεύαμε προς το Μπλάκμπερν και οι παίκτες στο πίσω μέρος του λεωφορείου φώναζαν ‘θέλουμε τις Mars μας!'”
Φυσικά, οι επιτυχίες δεν άργησαν να έρθουν, με την Άρσεναλ να πανηγυρίζει επί των ημερών του Βενγκέρ 3 πρωταθλήματα, επτά κύπελλα και ισάριθμα Community Shield, με αποκορύφωμα φυσικά τη σεζόν του αήττητου πρωταθλήματος το 2004. Η Άρσεναλ είχε διακρίσεις και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, φτάνοντας στους τελικούς του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ το 2000 και του Τσάμπιονς Λιγκ του 2006.
Δεν έπαιρνε τίτλους, έπαιζε εντυπωσιακό ποδόσφαιρο και είχε μια πολύ δυνατή έδρα στο Χάιμπουρι.
Η νέα εποχή
Εκείνος ο τελικός του 2006 ήταν το τέλος μιας εποχής.
Ο Βιεϊρά είχε φύγει ήδη. Ο Ανρί είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν θα έμενε για να φτιαχτεί μια ξκαινούργια ομάδα. Ο Μπέργκαμπ αποσύρθηκε. Για τον Βενγκέρ αυτοί οι τρεις δεν μπορούσαν να αντικατασταθούν: “κάποιοι παίκτες δεν αντικαθίστανται – απλώς τους θυμάσαι και προσπαθείς αν χτίσεις κάτι νέο πάνω στο αποτύπωμά τους”.
Η σημαντικότερη αλλαγή ήταν ο ερχομός στο νέο γήπεδο, στο Emirates.
“Όταν χτίσαμε το γήπεδο, οι τράπεζες απαίτησαν να υπογράψω για πέντε χρόνια για να εξασφαλίσουν ότι θα μπορούμε να τους αποπληρώσουμε. Θέλετε να σας πω πόσες ομάδες απέρριψα εκείνη την περίοδο;”
“Πάντα βρίσκεσαι σε μια θέση, όταν είσαι ποδοσφαιρικός σύλλογος, να προχωρήσεις μπροστά ή να μείνεις στο παρελθόν. Για να ανταγωνιστούμε τους άλλους συλλόγους, έπρεπε να χτίσουμε νέο γήπεδο. Οι κανόνες είχαν αλλάξει. Θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι σαν το Χάιμπουρι, αλλά αφήσαμε την ψυχή μας στο Χάιμπουρι. Δεν μπορέσαμε ποτέ να το αναδημιουργήσουμε ακριβώς. Δεν βρήκαμε την ίδια ατμόσφαιρα”
“Για μένα, το Χάιμπουρι είναι συνδεδεμένο με την αγάπη. Αγάπη για την περίοδο που πέρασα εκεί, για την εξαιρετική στάση των φιλάθλων, για τα ξεχωριστά ποδοσφαιρικά παιχνίδια που είδα εκεί. Είναι ένα ιδιαίτερο μέρος στην καρδιά μου. Τότε ήμασταν 40 άτομα εκεί, το πολύ. Σήμερα είμαστε 600. Τους ξέραμε όλους. Μετακινηθήκαμε από μια οικογενειακή επιχείρηση σε μια μεγάλη εταιρεία. Κάθεσαι στην άκρη του πάγκου. Οι φίλαθλοι είναι πολύ κοντά στη γραμμή. Όταν εκτελείς ένα κόρνερ, μπορείς να σφίξεις το χέρι του πρώτου φιλάθλου. Αυτό σε κάνει να νιώθεις ότι είστε όλοι μαζί στο γήπεδο. Αυτή η αίσθηση ενότητας, αυτή η ζεστασιά που νιώθεις σήμερα στο Λίβερπουλ ή στην Έβερτον — αυτό είναι που σου λείπει.”
Η ομάδα δεν θα ήταν ποτέ ξανά ανταγωνιστική και η τέταρτη θέση έγινε μόνιμο αστείο. Και όμως, με τόση ανταγωνιστική Πρέμιερ Λιγκ με τα χρόνια και το μπάτζετ που είχε ο Αρσέν, πολλοί αργότερα αναθεώρησαν για την ειρωνική στάση που κράτησαν.
Συνολικά, μπορεί να πει κανείς πως ο Αρσέν Βενγκέρ είναι σαφέστατα μία από τις πιο ιδιαίτερες προσωπικότητες του παγκοσμίου ποδοσφαίρου τα τελευταία τριάντα χρόνια. Πήρε μία ομάδα μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, όπως ήταν η Άρσεναλ στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και τη μεταμόρφωσε σε μία μηχανή που έπαιξε κατά περιόδους ποδόσφαιρο που σε άφηνε με το στόμα ανοιχτό. Μπορεί οι νεώτεροι να τον έχουν συνδέσει με αποτυχίες και με το μαζικό κορόιδεμα που έφαγε στα social media στα τελευταία χρόνια της διαδρομής του, όμως ο Βενγκέρ σίγουρα άλλαξε για τα καλά την ιστορία της Άρσεναλ και αξίζει να μνημονεύεται από τους φιλάθλους της όσο κανείς άλλος.
“Μου λείπει η Άρσεναλ γιατί άφησα την καρδιά μου εκεί. Έδωσα τη ζωή μου σε αυτόν τον σύλλογο για 22 χρόνια. Κάθε λεπτό της ζωής μου ήταν αφιερωμένο σε αυτήν την ομάδα. Υποστηρίζω την Άρσεναλ. Θα είναι για πάντα ο σύλλογός μου.”
Την καλύτερη φετινή της εμφάνιση έκανε κόντρα στην Πάφο η ΑΕΛ, ειδικά στο δεύτερο ημίχρονο που... ξεθάρρεψε και έβαλε πίεση, βρήκε ευκαιρίες, είχε και αρκετές καλές προϋποθέσεις, αλλά δεν κατάφερε να σκοράρει έστω μια φορά για να βρεθεί κοντά σε ένα «μεγάλο» αποτέλεσμα, κόντρα σε όλα τα προγνωστικά.
Μία σοκαριστική στιγμή έλαβε χώρα στη Σερβία, όταν ο προπονητής της Ραντνίτσκι, Μλάντεν Ζίζοβιτς, κατέρρευσε στο γήπεδο και λίγη ώρα αργότερα άφησε την τελευταία του πνοή.
Ο Κριστιάνο Ρονάλντο έδειξε να μην ενοχλείται από το γεγονός πως ο Γουέιν Ρούνεϊ επιλέγει τον Μέσι αντί αυτού, αλλά συμπεριέλαβε τον Άγγλο στη λίστα με τους haters που έχει!
Ο Μουνίρ Νασράουι, πατέρας του Λαμίν Γιαμάλ, βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο με τις πρόσφατες δηλώσεις του, οι οποίες έχουν προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις.