Ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο: Καλώς ήλθε το δολάριο! - Πώς το αμερικανικό χρήμα εκτόξευσε 750% την αξία των συλλόγων

Eίναι χαρακτηριστικό πως πλέον κατέχουν, είτε πλήρως είτε σημαντικά μετοχικά πακέτα της πλειοψηφίας των ομάδων στην Premier League της Αγγλίας, το πλέον επιφανές πρωτάθλημα της Ευρώπης Αυτό περιλαμβάνει πλέον τέσσερις από τους παραδοσιακούς συλλόγους των έξι μεγάλων, με την Τσέλσι, την Λίβερπουλ, την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και την Άρσεναλ να προσελκύουν όλες αμερικανικές επενδύσεις.

Η ταχεία αύξηση των εσόδων ήταν το βασικό πλεονέκτημα.

Την σεζόν 1996-97, όταν ιδρύθηκε η Premier League στην Αγγλία, τα έσοδα στα πέντε μεγαλύτερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ανήλθαν σε 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με ανάλυση της Deloitte. Την περίοδο 2023-24, το ποσό αυτό εκτοξεύτηκε κατά 750%.

Αυτή η αύξηση έχει οδηγήσει στην εκτόξευση των αποτιμήσεων για τις μεγαλύτερες ποδοσφαιρικές ομάδες της Ευρώπης. Η οικογένεια Γκλέιζερ, η οποία κατέχει επίσης τους Tampa Bay Buccaneers του NFL, αγόρασε την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για 790 εκατομμύρια λίρες (1,07 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2005. Το 2024, μια πώληση μειοψηφικού μεριδίου στον δισεκατομμυριούχο Τζιμ Ράκλιφ υπολόγισε την αξία του συλλόγου σε περίπου 5 δισεκατομμύρια λίρες, ή τη μεγαλύτερη αποτίμηση στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.

Ο Κίραν Μαγκουάιρ, αναπληρωτής καθηγητής ποδοσφαιρικών οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, δήλωσε στο CNBC την Τετάρτη ότι τα αυξανόμενα επίπεδα αμερικανικής ιδιοκτησίας στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο έχουν προκληθεί από την υψηλότερη συσσώρευση πλούτου στις ΗΠΑ.

«Είναι στην πραγματικότητα λίγο αυτονόητο... τι άλλο μπορείς να κάνεις με τα χρήματά σου; Μπορείς να έχεις μόνο τόσα ελικόπτερα, μπορείς να έχεις μόνο τόσα πολλά σούπερ γιοτ», τόνισε.

Σύμφωνα με τον Μαγκουάιρ, ο μικρός αριθμός κορυφαίων επαγγελματικών αθλητικών ομάδων που είναι διαθέσιμες προς αγορά έχει επίσης συμβάλει στην αυξανόμενη ζήτηση, με τους επενδυτές να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις τιμές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων που συνδέονται με τις ομάδες του NFL ή του NBA στις ΗΠΑ, οι οποίες αναζητούν το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ως εναλλακτική λύση.

Ιδιωτικά κεφάλαια

Περισσότεροι από 36 σύλλογοι στα πέντε μεγαλύτερα πρωταθλήματα της Ευρώπης διαθέτουν πλέον ιδιωτικά κεφάλαια, επιχειρηματικά κεφάλαια ή συμμετοχή σε ιδιωτικό χρέος μέσω πλειοψηφικών ή μειοψηφικών συμμετοχών, συμπεριλαμβανομένης της πλειοψηφίας των συλλόγων στην Premier League, σύμφωνα με έρευνα της PitchBook.

Τα δεδομένα δείχνουν μια απότομη αύξηση της δραστηριότητας συγχωνεύσεων και εξαγορών σε ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους, από μόλις 66,7 εκατομμύρια ευρώ το 2018 σε σχεδόν 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024.

Πολλοί επενδυτές ιδιωτικών κεφαλαίων στο ποδόσφαιρο έχουν στραφεί στο μοντέλο ιδιοκτησίας πολλαπλών συλλόγων για να ενισχύσουν τις επενδύσεις τους. Μιλώντας στο CNBC, ο Νίκολας Μούρα, Senior EMEA Private Capital Analyst της PitchBook, δήλωσε ότι πολλοί Αμερικανοί επενδυτές θέλουν να «δημιουργήσουν μια ποικιλία διαφορετικών ποδοσφαιρικών συλλόγων» και ότι το μοντέλο μπορεί να έχει οφέλη σε οικονομικό αλλά και σε μάρκετινγκ επίπεδο.

Ωστόσο, η αυξανόμενη επικράτηση της ιδιοκτησίας πολλαπλών συλλόγων έχει «παίζει» με την οργή των ρυθμιστικών αρχών, με τον Μούρα να τονίζει ότι η ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική ομοσπονδία UEFA «αρχίζει να λαμβάνει μέτρα κατά των συλλόγων».

Αυτό το καλοκαίρι, η Κρίσταλ Πάλας της Αγγλίας αποκλείστηκε από τη συμμετοχή στη διοργάνωση του Europa League της UEFA λόγω παραβίασης των κανόνων ιδιοκτησίας πολλαπλών συλλόγων. Ο Αμερικανός επιχειρηματίας Τζον Τέκτορ κατέχει μερίδιο στην αγγλική ομάδα καθώς και στη γαλλική Λυών, η οποία επίσης προκρίθηκε στη διοργάνωση.

Ο Μόουρα λέει ότι η απόφαση - την οποία η Κρίσταλ Πάλας χαρακτήρισε «άδικη» - θα μπορούσε να γίνει μεγαλύτερο πρόβλημα καθώς περισσότεροι σύλλογοι που εμπλέκονται σε δομές πολλαπλών συλλόγων μετακινούνται στις κορυφαίες κατηγορίες της Ευρώπης.

Έσοδα και αγώνες στο εξωτερικό

Η αύξηση των εσόδων από το ποδόσφαιρο έχει επιβραδυνθεί τα τελευταία χρόνια, με την Deloitte να λέει ότι βλέπει τα έσοδα να «σταθεροποιούνται» τη σεζόν 2025-26 λόγω της επιβράδυνσης της αύξησης της αξίας των δικαιωμάτων αθλητικών μέσων ενημέρωσης.

Αυτό έχει αφήσει τα εμπορικά έσοδα - αυξημένα κατά 6% τη σεζόν 2023-24, σύμφωνα με την Deloitte - να αποτελούν πλέον τον κύριο παράγοντα, καθώς οι σύλλογοι έκλεισαν νέες συμφωνίες χορηγίας και προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τα γήπεδα για μη ποδοσφαιρικές εκδηλώσεις. Ο Μούρα τονίζει ότι πολλοί Αμερικανοί επενδυτές προσπαθούν να βρουν εναλλακτική και να μην εξαρτώνται μόνο από τα έσοδα από τις μεταδόσεις.

Η αναζήτηση αύξησης των εσόδων από διαφημίσεις και αγώνες θα μπορούσε να οδηγήσει περισσότερους συλλόγους να διεξάγουν τακτικούς αγώνες στο εξωτερικό.

Η ισπανική La Liga θα διεξάγει τον πρώτο της αγώνα κανονικής περιόδου στο εξωτερικό αυτή τη σεζόν, καθώς η νυν πρωταθλήτρια Μπαρτσελόνα ετοιμάζεται να παίξει με τη Βιγιαρεάλ στο Μαϊάμι.

Η ιταλική Serie A εξετάζει επίσης ένα διεθνές παιχνίδι, με το διοικητικό όργανο του ιταλικού ποδοσφαίρου να εγκρίνει τα σχέδια για έναν αγώνα στην Αυστραλία. Μέχρι τώρα, τα παιχνίδια σε εγχώρια πρωταθλήματα δεν επιτρεπόταν να διεξαχθούν εκτός της χώρας καταγωγής τους, με την FIFA να εξετάζει μια επίσημη αλλαγή στους κανόνες.

Ο Μαγκουάιρ λέει ότι οι ομάδες της Premier League θα επιδιώξουν τελικά να διεξάγουν αγώνες στο εξωτερικό για να ανταγωνιστούν τα αντίπαλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.

Η Premier League δεν έχει εξετάσει δημόσια την ιδέα να μεταφέρει αγώνες της κανονικής περιόδου εκτός Αγγλίας, με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο Ρίτσαρντ Μάστερς να λέει στο CNBC ότι το πρωτάθλημα είναι «πολύ διαφορετικό» από τα Αμερικανικά πρωταθλήματα όσον αφορά τους διεθνείς αγώνες.

insider.gr