Το αίμα είναι γαλάζιο: ο άρρωστος οπαδός, παίκτης και προπονητής Γκουστάβο Κόστας

Υπάρχει κάτι καλύτερο από το να είσαι οπαδός μιας ομάδας και να καταφέρνεις να παίξεις σε αυτή; Ναι. Να γίνεις και προπονητής εκεί. Και να σε λατρεύει ο κόσμος.

Ακολουθήστε μας στο Google news

Και να κατακτήσεις ένα διεθνές τρόπαιο. Ή και δύο. Σήμερα θα μιλήσουμε για μια τρομερή μορφή του αργεντίνικου ποδοσφαίρου. Τον τύπο που αυτή την περίοδο έχει φτιάξει μια καλή ομάδα, σε έναν μεγάλο σύλλογο, αλλά εξακολουθεί να είναι πάνω από όλα οπαδός. Να ζει με ταπεινότητα την κάθε επιτυχία. Θα μιλήσουμε για τη μορφάρα που ακούει στο όνομα Γκουστάβο Κόστας.

Ο Κόστας γεννήθηκε το 1963 στο Μπουένος Άιρες και ξεκίνησε να παίζει μπάλα στις ακαδημίες της Ράσινγκ Κλουμπ. Υπάρχει ιστορική φωτογραφία, στην οποία μόλις 4 ετών είναι “μασκότ” του συλλόγου, μπαίνει στο γήπεδο αγκαλιά με έναν ποδοσφαιριστή της ομάδας, στο Διηπειρωτικό Κύπελλο απέναντι στους Σκωτσέζους της Σέλτικ. Οι τότε παίκτες της σπουδαίας Ράσινγκ τον είχαν “υιοθετήσει” και τον είχαν μαζί τους στους αγώνες. «Είμαι πρώτα Ράσινγκ και μετά Αργεντινός. Όταν γεννήθηκα, ο πατέρας μου μου έκανε πρώτα την ένεση με το ναρκωτικό της Ράσινγκ και μετά με πήγε στο ληξιαρχείο». Από αυτή μόνο τη δήλωση μπορεί να καταλάβει κανείς πόσο αρρωστάκι είναι με την ομάδα του ο τύπος που πλέον στα 60κατι του μοιάζει αρκετά με τον Γεράσιμο Σκιαδαρέση.

Έφτασε στην πρώτη ομάδα του συλλόγου στα 18 του, σε μια περίοδο όμως που η “Ακαδημία” δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Έτσι, το 1983 έζησε το πικρό ποτήρι του υποβιβασμού, καθώς η αλλαγή στο σύστημα διεξαγωγής έφερε τη Ράσινγκ στη 2η κατηγορία. Ο Κόστας έχασε περισσότερα από τα μισά παιχνίδια εκείνης της σεζόν εξαιτίας τραυματισμού και πολλοί λένε ότι ήταν ένας από τους λόγους που τελικά η ομάδα έπεσε. «Σωζόμαστε ή πέφτουμε όλοι μαζί. Κανείς δεν είναι τόσο σημαντικός», θα δηλώσει τότε σε συνέντευξή του. Εργάτης της ομάδας και ταπεινός από τότε.

Ο 3χρονος Γκουστάβο φανταζόταν άραγε ότι 60 περίπου χρόνια μετά θα υπήρχε πανό για χάρη του στο γήπεδο;

Ο Κόστας έμεινε στη Ράσινγκ, πέρασε από το μαρτύριο δύο επεμβάσεων στο γόνατο (πολλοί έλεγαν ότι είχε τελειώσει η καριέρα του) και έγινε ιδιαίτερα θρήσκος και έζησε το χαμένο μπαράζ ανόδου του 1984. Τότε που, ο επίσης άρρωστος οπαδός της Ράσινγκ, αδερφός του (έπαιξε και αυτός στις ακαδημίες τη Ράσινγκ) δεν γύρισε σπίτι μετά την αποτυχία. «Τον ψάχναμε με τον πατέρα μου και τελικά ήταν ακόμα στις εξέδρες και έκλαιγε», θυμάται ο Γκουστάβο. Τελικά, ως αρχηγός πλέον, ο Κόστας είδε τη Ράσινγκ να κατακτά την άνοδό της την επόμενη σεζόν σε μπαράζ. Μόνο που με τις νέες αλλαγές στο σύστημα διεξαγωγής, η Ράσινγκ δεν θα έπαιζε για έξι μήνες, μέχρι να ξεκινήσει το επόμενο πρωτάθλημα. Αυτό ήταν καταστροφικό για τα έσοδα του συλλόγου που ήδη βρισκόταν σε άθλια οικονομική κατάσταση. Αρχικά αποφάσισε να κάνει τουρνέ, παίζοντας φιλικά σε διάφορα μέρη της χώρας, αλλά και πάλι το ταμείον ήταν μείον. Έτσι, αποφάσισε να δανείσει τους παίκτες της, το τεχνικό επιτελείο, ακόμα και τον γιατρό της σε στην Ατλέτικο Αρχεντίνο της Μεντόσα.

Έτσι, ο Κόστας έκανε προπόνηση από Δευτέρα ως Πέμπτη στην Αβεγιανέδα του Μπουένος Άιρες με τη Ράσινγκ και μετά ταξίδευε στην πόλη Μεντόσα, γράφοντας 1.050 χιλιόμετρα για να πάει και άλλα 1.050 για να γυρίσει και να παίξει εκεί ως δανεικός στο τοπικό πρωτάθλημα. Αλλά τι μπορούσε να κάνει; Η Ράσινγκ ήταν στα πρόθυρα οικονομικής κατάρρευσης και ήταν ο μόνος τρόπος να βοηθήσει τον σύλλογο, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, καθώς αλλιώς δεν θα πληρωνόταν. Ο Κόστας έκανε το ταξίδι μαζί με μερικούς άλλους συμπαίκτες, παίζοντας σε χαμηλό επίπεδο. Και αν πιστεύετε ότι ο κόσμος εκεί υποδεχόταν με δέος και σεβασμό τους παίκτης της Α’ εθνικής, μάλλον δεν έχετε ιδέα. Οι αντίπαλες ομάδες δεν ήταν ενθουσιασμένες με το γεγονός ότι η Ατλέτικο Αρχεντίνο είχε τη δυνατότητα να πληρώσει για να ενισχυθεί με αυτόν τον τρόπο και έτσι οι παίκτες της Ράσινγκ αντιμετώπιζαν το σκληρό παιχνίδι, τα αντικείμενα από τους αντιπάλους και την αδιαφορία των διαιτητών, με τον Κόστας να τραυματίζεται μάλιστα σε ένα παιχνίδι.

Τρομερή μορφάρα

Αφού τελείωσε ο “δανεισμός”, ο Κόστας έπαιξε με τη Ράσινγκ μέχρι το 1989, ένας αμυντικός που έδινε τα πάντα στο χορτάρι και είχε την τύχη να κατακτήσει το Σούπερκοπα Λιμπερταδόρες με την αγαπημένη του ομάδα. Ήταν μια διοργάνωση που υπήρχε από το 1988 ως το 1997 και στην οποία έπαιζαν όλοι οι προηγούμενοι νικητές του Λιμπερταδόρες, μια διοργάνωση που τότε ήταν η δεύτερη σε σημασία στη Νότια Αμερική, καθώς το επίπεδο ήταν ιδιαίτερα υψηλό. Η κατάκτηση για τη Ράσινγκ ήταν πολύ μεγάλη επιτυχία.

Το 1989, ο Κόστας έφυγε για την Ελβετία και την ελβετική Λοκάρνο και γύρισε και πάλι στη Ράσινγκ, πριν κλείσει την καριέρα του στη Χιμνάσια Χουχούι. Σταμάτησε με 337 συμμετοχές και εννιά γκολ στην αγαπημένη του ομάδα και ξεκίνησε μια προπονητική καριέρα που ξεκίνησε από τους μικρούς της Ράσινγκ και για λίγο τον έφερε στην πρώτη ομάδα το 1999. Η Ράσινγκ βρισκόταν σε ακόμα χειρότερη κατάσταση από την εποχή του υποβιβασμού της πριν περίπου 15 χρόνια. Τα χρέη ήταν τεράστια και κινδύνευε να χάσει τα γραφεία της σε πλειστηριασμό. Η Ράσινγκ άγγιζε τη διάλυση και τελικά βρήκε τον τρόπο, μέσω νομικής οδού, για να επιβιώσει και να συμμετάσχει στο πρωτάθλημα. Τα δικαστήρια όμως τελικά δεν επέτρεψαν στη Ράσινγκ να αγωνιστεί στην πρεμιέρα, κρίνοντας ότι η εταιρεία δεν έπρεπε να έχει δικαίωμα συμμετοχής. Ο κόσμος, έξαλλος, βγήκε στους δρόμους. Ο Κόστας το πήρε πάνω του, τηλεφώνησε σε άλλους πρώην ποδοσφαιριστές του συλλόγου, συναντήθηκαν σε ένα βενζινάδικο, συμμετείχαν στις πορείες και αποφάσισαν να πάνε στα γραφεία της Ομοσπονδίας για να πιέσουν καταστάσεις. Όλα αυτά αν μέσω απειλών, όπως λέει, καθώς τον έπαιρναν τηλέφωνο και του έλεγαν να μην συμμετέχει στις διαμαρτυρίες, ότι θα τον σκοτώσουν, ότι ξέρουν που πάνε τα παιδιά του σχολείο και άλλα τέτοια. Ο Κόστας και οι υπόλοιποι δεν τα παράτησαν και τελικά με τη βοήθεια ασφαλιστικών μέτρων, η Ράσινγκ άρχισε να παίζει στο πρωτάθλημα από τη 2η αγωνιστική. Μαζί με έναν άλλον πρώην ποδοσφαιριστή μάλιστα έγιναν προπονητές στην ομάδα για περίπου ένα εξάμηνο.

Το 2000, ο κόσμος του συλλόγου φτιάχνει με δικά του έξοδα και δικό του κόπο το προπονητικό κέντρο

Παράλληλα, ο Κόστας ήταν πίσω και από τη δημιουργία του νέου προπονητικού κέντρου του συλλόγου. Η Ράσινγκ είχε χάσει πολλά λόγω της χρεοκοπίας, αλλά της έμεινε μια έκταση και με τα χρήματα του κόσμου της κατάφερε να χτίσει ένα προπονητικό κέντρο που με τα χρόνια έβγαλε παίκτες όπως ο Λαουτάρο Μαρτίνες, ο Ντιέγκο Μιλίτο, ο Λισάντρο Λόπες και ο Ροντρίγκο ντε Πολ. Ο Κόστας ήταν από τους πρωτεργάτες, ο λογαριασμός που ανοίχτηκε ήταν στο όνομά του καθώς ο κόσμος τον εμπιστευόταν, τα χρήματα συγκεντρώθηκαν και κάθε Σαββατοκύριακο βρισκόταν εκεί μαζί με απλό κόσμο για να βοηθήσει στην κατασκευή των δύο γηπέδων που εγκαινιάστηκαν το 2000.

Στη συνέχεια αποχώρησε για να συνεχίσει την προπονητική του καριέρα, πήγε Παραγουάη και Περού (στην Αλιάνζα της Λίμα αγαπήθηκε πολύ και κατέκτησε δύο πρωταθλήματα) και επέστρεψε το 2007 και πάλι στη Ράσινγκ, ξανά όμως για περίπου μισό χρόνο και μαντέψτε, ξανά σε μια περίοδο που ο σύλλογος έφτασε κοντά στη χρεοκοπία και η ομάδα βρισκόταν σε κακό χάλι. Πέρασε από Εκουαδόρ, Σαουδική Αραβία, Κολομβία, Μεξικό, Χιλή και Βολιβία. Αλλού για περισσότερο, αλλού για λιγότερο. Τον είπαν «Μουρίνιο της Λ. Αμερικής», καθώς κατέκτησε το πρωτάθλημα σε τέσσερις διαφορετικές χώρες. Η Ράσινγκ του χρωστούσε ακόμα χρήματα από τη δεύτερη θητεία του και ο Κόστας κατέφυγε στα δικαστήρια εναντίον των ιδιοκτητών. Αλλά και πάλι η αγάπη για την “Ακαδημία” επικράτησε πάνω από το προσωπικό συμφέρον. «Μια μέρα ο δικηγόρος μου ήρθε και μου είπε ότι η μήνυση είχε μεταφερθεί από τα φυσικά πρόσωπα στον σύλλογο και ότι θα έπρεπε να πάω εναντίον της Ράσινγκ. Του ζήτησα να ακυρώσει τα πάντα», θυμάται.

Η Ράσινγκ κατέκτησε το τελευταίο της πρωτάθλημα το 2018-19 και μετά τον Εντουάρντο Κουντέ στον πάγκο της, δυσκολεύτηκε να βρει επιτυχίες. Τα πράγματα φάνηκαν να αλλάζουν με τον Φερνάντο Γκάγκο, αλλά μετά από αποτυχίες και την πίεση του κόσμου, αυτός παραιτήθηκε. Έτσι, στις 15 Δεκεμβρίου του 2023 ο Γκουστάβο Κόστας πήρε το καλύτερο δώρο για τον εαυτό του. Μια τρίτη θητεία στη Ράσινγκ. 16 χρόνια μετά τη δεύτερη και 24 (!!) μετά την πρώτη. Κανείς δεν περίμενε ότι ο σχεδόν 61 ετών προπονητής, θα κατάφερνε να κρατήσει παραπάνω από τα 6μηνα-7μηνα που είχε κρατήσει στις προηγούμενες θητείες του. Φάνηκε σαν μια λύση ανάγκης. Αυτό που έγινε τελικά όμως, δεν το περίμενε κανείς.

«Δεν περίμενα ότι θα ξαναζήσω αυτό που νιώθω τώρα, αλλά η ζωή μου έδωσε ακόμα μια ευκαιρία. Είμαι πολύ χαρούμενος, ενθουσιασμένος. Ήρθα εδώ γιατί ξέρω τι σκέφτεστε και τι θέλετε. Το μισό μου σώμα είναι μαζί σας, με αυτά που θέλετε, είναι αυτό που αγαπάει τον σύλλογο, αυτό που θα με βρίζει όταν κάνω λάθη και αυτό που θέλει σημαντικά πράγματα», θα πει όταν αναλάβει.

-Πόσο θρήσκος είσαι;
-Ναι.

Η Ράσινγκ έκανε πολλές μεταγραφές, μεταξύ τους και ο “Μαραβίγια” Μαρτίνες με τη συγκλονιστική ιστορία του οποίου είχαμε ασχοληθεί πιο παλιά. Η Ράσινγκ συνδύασε παλιοσειρές, παίκτες που είχαν περάσει δύσκολα πράγματα, αρκετούς ιδιαίτερα θρήσκους τύπους με τους οποίους ο Κόστας έδεσε καλά, κάποιους πιο νέους ταλαντούχους και έτσι φτιάχτηκε μια ομάδα πολύ σκληρή για να πεθάνει. «Οι μαχητές του Κόστας». Ο κόουτς είπε εξ αρχής ότι στόχος ήταν ένας διεθνής τίτλος. Τελευταίος διεθνής τίτλος ήταν εκείνο το Σουπερκόπα Λιμπερταδόρες του 1988 με αυτόν ακόμα ως παίκτη. Λίγοι τον πίστεψαν.

Η ομάδα άλλαξε τελείως, τόσο ως πρόσωπα, όσο και ως στιλ. Δεν ήταν όλα όμως εύκολα. Υπήρξαν αρκετές αποτυχίες και ειδικά ο αποκλεισμός στο κύπελλο από μια ομάδα χαμηλότερης κατηγορίας έφερε μεγάλη γκρίνια. Ο Κόστας όμως είχε καταφέρει να φτιάξει ένα ισχυρό γκρουπ και να δουλεύει μανιωδώς. Η Παραγουανή δεύτερη σύζυγός του (την οποία περνά κατά 32 χρόνια παρακαλώ) θα τον περιγράψει: «Είναι πιο τρελός στο σπίτι από αυτό που βλέπετε στο γήπεδο. Εδώ δεν έχει φίλτρα και δεν χρειάζεται να συγκρατείται. Αν δεν του πατήσεις το “pause” είναι ικανός να σε κρατήσει ξύπνιο όλο το βράδυ με τόση αδρεναλίνη που έχει». Η έμφυτη τρέλα και η ατόφια αγάπη για τον Ράσινγκ συνδυάστηκαν σε ένα μιξ που δίνει συνεχώς φοβερές στιγμές στα βίντεο:

«Είναι φανατικός της Ράσινγκ, είναι άρρωστος με τη Ράσινγκ και το μεταδίδει. Σε κάθε ομιλία του, σε κάθε βίντεο μας λέει πόσο σημαντική είναι η Ράσινγκ. Τραγουδάει όλη την ώρα συνθήματα. Εμείς παίρνουμε πρωινό και αυτός τραγουδάει συνθήματα της Ράσινγκ, είμαστε στο γυμναστήριο και τραγουδάει, σας το ορκίζομαι.»
– Μπρούνο Ζουκουλίνι, πρώην παίκτης της ΑΕΚ και παιδί της Ράσινγκ

Και πράγματι, όποιος τον βλέπει στους αγώνες καταλαβαίνει. Πηγαινοέρχεται σαν τον Μπιέλσα, δίνει οδηγίες στους παίκτες συνέχεια και πανηγυρίζει σαν οπαδός. Και ναι, σιγοτραγουδάει τα συνθήματα. Τον βλέπεις και λες ότι οι σφυγμοί του πρέπει να ξεπερνούν τα όρια. Το άγχος, τα συναισθήματα στο φουλ. Ας μην είμαστε άδικοι όμως. Μπορεί να βασίζεται στο συναίσθημα, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Το δείχνουν οι τίτλοι του στις άλλες ομάδες πριν τη Ράσινγκ, το δείχνει και η μεταμορφώση μιας παραδοσιακής λούζερ ομάδας, της Ράσινγκ που συνήθως βρίσκει τρόπους να τα καταστρέφει όλα στο τέλος, να λυγίζει κάτω από την πίεση. Μια ομάδα με αρκετές έντονες χαρές, αλλά συνήθως μεγάλες πίκρες. Ο Γκουστάβο Κόστας κατάφερε να φτιάξει την ομάδα που δεν μπορούσε στο παρελθόν λόγω των οικονομικών προβλημάτων.

Ένας συνηθισμένος πανηγυρισμός του Κόστας

Το παρανοϊκό κοινό της Ράσινγκ, έστησε ουρές 300.000 ατόμων για τα περίπου 12.000 εισιτήρια του τελικού του Σουνταμερικάνα τον περασμένο Νοέμβριο. Αν ο Γκουστάβο δεν ήταν προπονητής, θα ήταν σίγουρα ανάμεσά τους, να περιμένει ταπεινά στην ουρά. Ο Κόστας όμως τήρησε την υπόσχεσή του. Έφτασε την ομάδα στον τελικό του Κόπα Σουνταμερικάνα και με μια σπουδαία εμφάνιση την οδήγησε στην κατάσταση του δεύτερου σε σημασία κυπέλλου της Νοτίου Αμερικής. Και πανηγύρισε όπως όλοι οι οπαδοί στο γήπεδο και πίσω στο Μπουένος Άιρες. Χοροπηδώντας, τραγουδώντας, δακρύζοντας. Ένας άνθρωπος περιβόλι συναισθημάτων. «Προτιμώ να κερδίσω το Λιμπερταδόρες με τη Ράσινγκ, παρά ένα Μουντιάλ», δήλωσε πρόσφατα.

Και πριν λίγες ημέρες έφερε και άλλον διεθνή τίτλο. Το Ρεκόπα Σουνταμερικάνα, το ας πούμε Σούπερ Καπ της Νότιας Αμερικής, ανάμεσα στους νικητές του Λιμπερταδόρες και του Σουνταμερικάνα. Η Ράσινγκ κέρδισε με δυο νίκες 2-0 την Μποταφόγκο και κατέκτησε δυο σερί τίτλους απέναντι σε ομάδες από τη Βραζιλία. Σε μια περίοδο που οι Βραζιλιάνοι κερδίζουν τα πάντα, η Ράσινγκ καταφέρνει έναν σπουδαίο άθλο. Ο Κόστας και τα παιδιά του περνούν στο πάνθεον της ιστορίας της Ακαδημίας. Μια τεράστια ανομβρία τελειώνει με δυο σερί διεθνείς τίτλους. Φυσικά, ήδη στο μυαλό του Κόστας τριγυρίζει η ιδέα του Λιμπερταδόρες.

Το 1987 σε συνέντευξή του, είχε πει ότι απλά ήταν ένας οπαδός από την εξέδρα που βρίσκεται στο χορτάρι και παίζει. Μετά από τόσα χρόνια το μόνο που άλλαξε είναι ότι βρίσκεται πλέον στον πάγκο. Το ξέρει πολύ καλά ότι αν τα αποτελέσματα αλλάξουν είναι πιθανό να φύγει, να κοπάσει η λατρεία του κόσμου, αλλά αυτό δεν έχει σημασία. Από τα 3 του μέχρι τα 61 του η ζωή του είναι το ποδόσφαιρο και αυτή η ομάδα. Και ξέρει ότι όταν σταματήσει να ασχολείται επαγγελματικά, θα έχει αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του στον σύλλογο. Δεν ήταν παικταράς όπως ο Μιλίτο ή ο Λισάντρο Λόπες, δεν ήταν προπονηταράς όπως ο Γκιγιέρμο Στάμπιλε ή ο Ντιέγκο Σιμεόνε, αλλά ήταν πάντα εκεί στα δύσκολα και είχε συμμετοχή σε ιστορικές στιγμές του συλλόγου. Ό,τι καλύτερο μπορεί να ζητήσει ένας προπονητής.

 

BEST OF THEMASPORTS