Πανώνιος: «To φανάρι της προσφυγιάς» γίνεται… 134

Η γέννηση του συλλόγου στη Σμύρνη

Ο Πανιώνιος ξεκίνησε από τη Σμύρνη της Μικράς Ασίας με όραμα την προώθηση του αθλητισμού, της παιδείας και του πολιτισμού στην ελληνική κοινότητα. Αρχικά με το όνομα «Ορφέας», ο σύλλογος ήταν πρωτοπόρος στον τομέα της γυμναστικής, αλλά και στην οργάνωση αθλητικών διοργανώσεων, φιλοξενώντας αγώνες στίβου, ποδοσφαίρου, καθώς και πολιτιστικά γεγονότα.

Ο σύλλογος σύντομα μετονομάστηκε σε Πανιώνιο, συμβολίζοντας την ενότητα των Ελλήνων της Ιωνίας, και απέκτησε ξεχωριστή θέση στην κοινωνία της Σμύρνης, εκπροσωπώντας επάξια τον ελληνισμό της περιοχής. Η αθλητική δράση του ήταν ευρεία, με διακρίσεις σε ποδόσφαιρο, στίβο, βόλεϊ και άλλα αθλήματα.

Οι «Πανιώνιοι Αγώνες», οι οποίοι διοργανώθηκαν για πρώτη φορά το 1896, αποτελούσαν ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά γεγονότα της περιοχής. Στις 19 φορές που διεξήχθησαν έως το 1922, συμμετείχαν οι καλύτεροι αθλητές της Σμύρνης, ενώ ο Πανιώνιος είχε ενεργή παρουσία στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα το 1896.

Τα χρώματα και ο συμβολισμός

Τα χρώματα του Πανιωνίου, το κυανό και το ερυθρό, καθορίστηκαν από τις παραδόσεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, ωστόσο, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, απέκτησαν πιο βαθύ συμβολισμό. Το ερυθρό εκπροσωπεί το αίμα των Ελλήνων που χάθηκε κατά τη διάρκεια του διωγμού, ενώ το κυανό αντιπροσωπεύει την Ελλάδα και το Αιγαίο, που διέσχισαν οι πρόσφυγες για να βρουν ασφάλεια.

Η αθλητική και κοινωνική προσφορά – Πρωτοπόρος παντού

Ο Πανιώνιος ήταν πρωτοπόρος στην ανάπτυξη του αθλητισμού στη Σμύρνη. Το 1902, ο σύλλογος ίδρυσε την πρώτη Σχολή Γυμναστών στην περιοχή, εκπαιδεύοντας καθηγητές από όλη την Ελλάδα στη Σουηδική Γυμναστική. Η προσφορά του στην αθλητική εκπαίδευση αναγνωρίστηκε με το Χρυσό Μετάλλιο και Δίπλωμα Τιμής στο Α΄ Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο το 1904.

Ο σύλλογος δεν περιορίστηκε μόνο στον στίβο. Δημιούργησε την πρώτη ομάδα βόλεϊ στην Ελλάδα το 1913 και την πρώτη ομάδα μπάσκετ το 1919, ενώ οι αθλητές του συμμετείχαν ενεργά σε πολλές διοργανώσεις, εντός και εκτός Ελλάδας. Το στάδιο του Πανιωνίου στη Σμύρνη, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1912, ήταν ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά κέντρα της περιοχής, φιλοξενώντας χιλιάδες φιλάθλους.

Η Μικρασιατική Καταστροφή και ο σωτήρας Δημητρός Δάλλας

Η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, που μαζί έφερε και την εκτέλεση του τότε προέδρου του Πανιωνίου, Μητροπολίτη Σμύρνης, Χρυσοστόμου, ανάγκασε τον «Αιώνιο», μαζί με χιλιάδες Έλληνες της Σμύρνης, να γίνει πρόσφυγας στην Αθήνα. Στην αρχή, οι εγκαταστάσεις του συλλόγου περιορίστηκαν σε ένα δωμάτιο στα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού Σταδίου. Παρά τις δυσκολίες, ο σύλλογος κατάφερε να ανασυγκροτηθεί και να συνεχίσει τη δράση του.

Ο πρώτος πρόεδρος του συλλόγου μετά τη μετακίνηση, Δημητρός Δάλλας, δήλωσε πως «ο Πανιώνιος είναι ιδέα και οι ιδέες δεν πεθαίνουν ποτέ». Αυτή η φράση καθόρισε την πορεία του συλλόγου στα χρόνια που ακολούθησαν, με τον Πανιώνιο να διατηρεί τη θέση του στον ελληνικό αθλητισμό και την πολιτιστική κληρονομιά.

Επιτυχίες παντού και το… κυανέρυθρο «Γ. Καραϊσκάκης»

Οι δεκαετίας που πέρασαν, έφεραν και την εδραίωση του Πανιωνίου, ανάμεσα στις μεγαλύτερες ομάδες της χώρας. Και αν μείνουμε στα αμιγώς ποδοσφαιρικά κατορθώματα, ο «Ιστορικός» έχει να επιδείξει δυο κατακτήσεις Κυπέλλου Ελλάδος.

1979: Η πρώτη ιστορική κατάκτηση

Η δεκαετία του 1970 υπήρξε για τον Πανιώνιο μια περίοδος που η ομάδα καθιερώθηκε ως μία από τις πιο ανταγωνιστικές του ελληνικού ποδοσφαίρου. Η μεγάλη στιγμή ήρθε τη σεζόν 1978-1979, όταν η ομάδα κατάφερε να φτάσει για τρίτη φορά στην ιστορία της στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας. Προηγουμένως, είχε χάσει τις ευκαιρίες του 1947 και του 1961, αλλά αυτή τη φορά η μοίρα είχε άλλα σχέδια.

Στις 9 Ιουνίου 1979, ο Πανιώνιος αντιμετώπισε την ΑΕΚ στο Στάδιο Καραϊσκάκη. Το ματς ξεκίνησε με την ΑΕΚ να έχει τον ρόλο του φαβορί, όμως ο Πανιώνιος παρουσιάστηκε αποφασισμένος και με αγωνιστική πειθαρχία.

Με γκολ του Τάσου στο 3ο λεπτό, η Ένωση επιβεβαίωσε τον τίτλο του φαβορί. Όμως, εκείνη τη χρονιά, ήταν γραφτό να πάρει το Κύπελλο ο Πανιώνιος.

Με μια φοβερή ανατροπή στο δεύτερο ημίχρονο (Αναστόπουλος 51′, Λίμα 67′, Παθιακάκης 84′), η ομάδα του Πάνου Μάρκοβιτς κατέκτησε τον πρώτο της μεγάλο τίτλο, με τον προπονητή να δηλώνει στο τέλος: «Φέραμε το αγγλικό ποδόσφαιρο στην Ελλάδα»

1998: Ο θρίαμβος της νέας γενιάς

Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη επιτυχία, ο Πανιώνιος επανήλθε στον θρόνο του Κυπέλλου Ελλάδας, αυτή τη φορά με ένα εντελώς διαφορετικό ρόστερ, αλλά με την ίδια αφοσίωση και επιμονή. Ο τελικός του 1998 βρήκε τον Πανιώνιο να αντιμετωπίζει τον Παναθηναϊκό, ξανά στο φαληρικό γήπεδο.

Ένας τελικός με ξεκάθαρο φαβορί και αουτσάιντερ στα χαρτιά, ωστόσο εκείνος ο Πανιώνιος των… μικρών, με το γκολ του Δημήτρη Ναλιτζή επικράτησε του πανίσχυρου «τριφυλλιού», βάζοντας… φωτιά στα νότια προάστια της Αθήνας.

Ο… τροφοδότης του ελληνικού ποδοσφαίρου και παραγωγός… αστέρων

Ο… σχεδόν αφανισμός και η αναγέννηση

Σήμερα, ο Πανιώνιος εξακολουθεί να είναι ένας από τους σημαντικότερους αθλητικούς συλλόγους της Ελλάδας, με παρουσία σε πολλά αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, και ο στίβος. Η ομάδα ποδοσφαίρου έχει σημειώσει μεγάλες επιτυχίες, ενώ το τμήμα μπάσκετ έχει αφήσει το δικό του στίγμα στο ελληνικό και ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.

Ένας Σύλλογος που μετά από τεράστιες δυσκολίες, καθώς έφτασε μια ανάσα από τον απόλυτο αφανισμό σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ δείχνει από το 2020 και μετά να ξαναβρίσκει τα πατήματά του και πλέον, να διαθέτει ισχυρές διοικήσεις σε ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, πόλο, αλλά και Ερασιτέχνη συνολικά.

Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει την προσπάθεια, Η… Μάνα του λόχου (Ερασιτέχνης) αναγεννήθηκε με την ομάδα «Ορφέας» και… το κυανέρυθρο τρένο έχει επανέλθει στις ράγες του, ατενίζοντας με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα.

Ταυτόχρονα, ο σύλλογος δεν έχει ξεχάσει ποτέ την προσφυγική του κληρονομιά. Η Νέα Σμύρνη, όπου εδρεύει ο Πανιώνιος, είναι ένα από τα σημαντικότερα σημεία μνήμης για τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας, με τον σύλλογο να αποτελεί σύμβολο αντοχής, επιμονής και ιστορικής συνέχειας, με χιλιάδες φίλους, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο!

Με τη συμπλήρωση 134 χρόνων ζωής, ο Πανιώνιος συνεχίζει να αγωνίζεται τόσο στο γήπεδο όσο και στην κοινωνία, τιμώντας την ιστορία του και κοιτάζοντας με αισιοδοξία το μέλλον. Και όπως λένε οι οπαδοί του Πανιωνίου… «Να τος, να τος, ο Αιωνίος, ο Ιστορικός, ο Πανιώνιος»!

monobala.gr