Γιατί οι κορυφαίοι αθλητές είναι πιο έξυπνοι από τον μέσο όρο των ανθρώπων

Τα σωματικά χαρακτηριστικά δεν είναι τελικά ο μόνος λόγος που κάνει κάποιους αθλητές να διαπρέπουν. Η επιστήμη βάζει και τις πνευματικές δεξιότητες στο επίκεντρο

Ακολουθήστε μας στο Google news

Οι αθλητές κορυφαίου επιπέδου (βλέπε Μέσι για παράδειγμα), συχνά αποκαλούνται ιδιοφυΐες, όταν σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό με τα κατορθώματά τους στον αγωνιστικό χώρο. Όμως η εξυπνάδα τους δεν περιορίζεται στις τέσσερις γραμμές ενός γηπέδου. Είναι έξυπνοι γενικά και μάλιστα πιο έξυπνοι από εσένα. Και τώρα η επιστήμη ξέρει το γιατί.

Το 1920 ήταν η πρώτη σεζόν του George «Babe» Ruth που έπαιζε για τους New York Yankees. Κατά τη διάρκεια εκείνης της σεζόν, σημείωσε τον εκπληκτικό αριθμό των 54 home runs. Μόνος του σημείωσε τα περισσότερα home runs από οποιαδήποτε άλλη ομάδα.

Ωστόσο, ο «Bambino», όπως ήταν το παρατσούκλι του, κάθε άλλο παρά ένα παράδειγμα αθλητικής ανδρείας ήταν. Ήταν παχουλός, δεν του άρεσε να προπονείται και τον έβλεπαν συνεχώς σε πάρτι να πίνει και να τζογάρει.

Πώς μπόρεσε, λοιπόν, να πετύχει τέτοια μεγαλεία στο γήπεδο του μπέιζμπολ;

Για να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, ένας διακεκριμένος αθλητικογράφος των New York Times, ο Hugh Fullerton, χτύπησε την πόρτα του εργαστηρίου ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Columbia, όπου δύο μεταπτυχιακοί ερευνητές, ο Albert Johanson και ο Joseph Holmes, κλήθηκαν να απαντήσουν.

Το ερώτημα του Fullerton ήταν απλό: Αν τα επιτεύγματα του Ruth δεν μπορούσαν να εξηγηθούν από τις φυσικές ικανότητες, τότε ποιοι άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να εμπλέκονται;

Δεν αποτέλεσε έκπληξη, όταν οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο Ruth σημείωσε υψηλότερη βαθμολογία από τον μέσο όρο του πληθυσμού σε κάθε ψυχολογικό τεστ που έκανε.

Τα αποτελέσματα των τεστ του Ruth αποτέλεσαν τη βάση για ένα άρθρο του Fullerton στο περιοδικό Popular Science Monthly με τίτλο: «Why Babe Ruth is greatest home-run hitter».

Τα ευρήματα αυτά άλλαξαν τη συνηθισμένη οπτική για τις αθλητικές επιδόσεις, υποδηλώνοντας ότι τα σωματικά χαρακτηριστικά δεν ήταν ο μόνος λόγος που οι αθλητές ήταν σε θέση να διαπρέψουν – οι πνευματικές δεξιότητες ήταν τελικά στο επίκεντρο.

Η εξέλιξη της αθλητικής ψυχολογίας

Ο Ruth ξεπέρασε τους «κανονικούς» ανθρώπους στην προσοχή, τη μνήμη και τα γνωσιακά καθήκοντα.

Χρειάστηκε να περάσει σχεδόν ένας αιώνας για να ανακαλύψουν οι αθλητικοί επιστήμονες αν αυτές οι υψηλού επιπέδου δεξιότητες ήταν κοινό χαρακτηριστικό των κορυφαίων αθλητών ή αν ο Ruth ήταν απλώς μια ιδιοφυΐα.

Σε μια διερευνητική μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2018, εστιάζοντας μόνο στους αθλητές, ο Alberto Filgueiras, ανώτερος λέκτορας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο CQ της Αυστραλίας, και οι συνάδελφοί του διαπίστωσαν ότι οι αθλητές επιστράτευαν περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται με την προσοχή, τη μνήμη και τον κινητικό έλεγχο όταν έπαιρναν αποφάσεις σχετικές με τον αθλητισμό.

Στη συνέχεια, το 2022, μια ανασκόπηση της Nicole Logan και των συνεργατών της από το Πανεπιστήμιο Northeastern των Ηνωμένων Πολιτειών συγκέντρωσε 41 μελέτες που συνέκριναν επαγγελματίες αθλητές και ανθρώπους σαν εμάς.

Τα δεδομένα από 5.339 συμμετέχοντες (συμπεριλαμβανομένων 2.267 αθλητών) μετα-αναλύθηκαν. Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντικά υψηλότερες βαθμολογίες στην προσοχή και τη λήψη αποφάσεων μεταξύ των επαγγελματιών αθλητών σε σύγκριση με τους φυσιολογικούς ανθρώπους.

Έτσι, οι αθλητές γενικά υπερτερούν σε σχέση με εμάς σε γνωσιακά καθήκοντα – αλλά γιατί;

Ήταν η εμφάνιση της γνωσιακής νευροεπιστήμης που επέτρεψε στους επιστήμονες να χαρτογραφήσουν τα νευρωνικά δίκτυα που εμπλέκονται στην αθλητική απεικόνιση (όπως οι ικανότητες των αθλητών να αναπαράγουν στο μυαλό τους καταστάσεις που σχετίζονται με τον αθλητισμό) και τη λήψη αποφάσεων των αθλητών σχετικά με καταστάσεις εντός του παιχνιδιού.

Οι κορυφαίοι αθλητές είναι πιο έξυπνοι και από τους ερασιτέχνες αθλητές

Η λήψη αποφάσεων είναι μια ανθρώπινη ικανότητα. Όσο περισσότερο εξασκείσαι, τόσο καλύτερος γίνεσαι.

Αλλά οι καλοί λήπτες αποφάσεων, όπως οι κορυφαίοι αθλητές, βασίζονται σε άλλες γνωσιακές δεξιότητες για να προσομοιώνουν στο μυαλό τους τα πιθανά αποτελέσματα κάθε δεδομένης κατάστασης.

Ακολουθεί ένα παράδειγμα – φαντάσου έναν αγώνα πρωταθλήματος ράγκμπι.

Ένας χαφ ξεκινάει μια επίθεση με την ομάδα του κοντά στην try line. Έχει αρκετούς συμπαίκτες για να περάσει την μπάλα, αλλά αποφασίζει να βάλει την μπάλα κάτω από το χέρι του και να κάνει σπριντ για να σκοράρει – είχε δει ανοιχτό χώρο στην αμυντική γραμμή του αντιπάλου.

Σε κλάσματα δευτερολέπτου, έπρεπε να πάρει μια απόφαση με βάση τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή του. Χρησιμοποιώντας εικόνες, έπρεπε να λάβει υπόψη του τη θέση κάθε άλλου παίκτη στον αγωνιστικό χώρο, υπολογίζοντας την καλύτερη διαδρομή για κάθε πιθανή πάσα ή διαδρομή που θα μπορούσε να κάνει.

Απαιτούνται υψηλά επίπεδα προσοχής για να σαρώσει οπτικά το γήπεδο, να σταματήσει κάθε περισπασμός να θολώνει τις σκέψεις, μνήμη για να συγκρατήσει και να ανακτήσει πληροφορίες ενώ επεξεργάζεται όλες τις εναλλακτικές λύσεις και δημιουργικότητα για να φανταστεί το ίδιο παιχνίδι από διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Αυτές οι τρεις δεξιότητες – προσοχή, μνήμη και δημιουργικότητα – έχουν τεχνικά ονόματα: ανασταλτικός έλεγχος, μνήμη εργασίας και γνωσιακή ευελιξία, αντίστοιχα.

Πρόκειται για τις τρεις βασικές εκτελεστικές λειτουργίες που χρησιμοποιούνται από τον εγκέφαλο για την εκτέλεση σύνθετων εργασιών.

Η πιο πρωτοποριακή μελέτη σχετικά με τον ρόλο των εκτελεστικών λειτουργιών στην αθλητική απόδοση δημοσιεύτηκε το 2012.

Ο Torbjörn Vestberg και οι συνεργάτες του από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας συνέκριναν τις τρεις βασικές εκτελεστικές λειτουργίες των κορυφαίων ποδοσφαιριστών της πρώτης κατηγορίας με τους αντίστοιχους παίκτες της τέταρτης κατηγορίας (συνήθως μόνο ημιεπαγγελματίες αθλητές).

Οι παίκτες της ανώτερης κατηγορίας υπερτερούσαν των παικτών της κατώτερης κατηγορίας σε όλες τις εργασίες εκτελεστικών λειτουργιών.

Παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν και σε άλλες μελέτες κατά την τελευταία δεκαετία, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης του 2023 από τον Filgueiras και συνάδελφό του, η οποία συνέκρινε γυναίκες παίκτριες ποδοσφαίρου και futsal με τις αντίστοιχες παίκτριες ερασιτεχνικού επιπέδου.

Διαπιστώθηκε ότι οι elite αθλήτριες υπερτερούν των κανονικών ανθρώπων στη λήψη αποφάσεων και στις εκτελεστικές λειτουργίες.

Οι αθλητές υπερτερούν για έναν λόγο: την εξάσκηση

Οι κορυφαίοι αθλητές είναι εξαιρετικά εξειδικευμένοι στη λήψη αποφάσεων επειδή το εξασκούν καθημερινά.

Ξεπερνούν τους φυσιολογικούς ανθρώπους στη γνωσιακή ευελιξία και την αναστολή, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε πιο έξυπνες αποφάσεις εντός και εκτός γηπέδου.

Ωστόσο, η επιστημονική βιβλιογραφία εξακολουθεί να στερείται στοιχείων για την άλλη βασική εκτελεστική λειτουργία, τη μνήμη εργασίας. Στην τρέχουσα έρευνά του ο Filgueiras προσπαθεί να καλύψει αυτό το κενό.

Το να είσαι δημιουργικός και να βρίσκεις καλύτερες λύσεις για να ξεπεράσεις έναν αντίπαλο είναι το ζητούμενο στον αθλητισμό, ενώ πολλοί φυσιολογικοί άνθρωποι, όπως εμείς, δυσκολεύονται όταν αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα μεγάλο όγκο πληροφοριών.

Η εξάσκηση, και λίγη βιολογική προδιάθεση, κάνει τους περισσότερους κορυφαίους αθλητές πιο έξυπνους από εμάς.

Με πληροφορίες από The Conversation

pride.gr

BEST OF THEMASPORTS