Γεννημένος αρχηγός, «χτισμένος» σαν πολεμιστής
Ο Γιάπ Σταμ γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1972 στο Κάμπεν της Ολλανδίας. Ψηλός, δυνατός, με βλέμμα που «κάρφωνε» τον αντίπαλο και κορμί που δεν καταλάβαινε από πόνο ή φόβο, φάνηκε από νωρίς πως ήταν πλασμένος για να γίνει «τείχος».
Ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα στην Τσβόλε, αλλά δεν άργησε να ανέβει. Η Φίτεσε, η PSV, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Λάτσιο, η Μίλαν, ο Άγιαξ…. όλες έσκυψαν το κεφάλι μπροστά σε εκείνον που μετέτρεπε κάθε άμυνα σε κάστρο.
Η πετυχημένη θητεία στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
Ήταν καλοκαίρι του 1998 όταν ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον έβγαζε από τα ταμεία της Γιουνάιτεντ 10,6 εκατομμύρια λίρες για να φέρει τον Σταμ στο Ολντ Τράφορντ, ποσό ρεκόρ για αμυντικό τότε. Κι αν κάποιος αναρωτιόταν αν άξιζε, η απάντηση δόθηκε στο χορτάρι. Ο Σταμ ήταν ο θεμέλιος λίθος της άμυνας στην τριπλή κατάκτηση του 1999 με Πρέμιερ Λιγκ, Κύπελλο Αγγλίας και Τσάμπιονς Λιγκ. Ο ηγέτης στα μετόπισθεν που δεν δίσταζε, δεν μαλάκωνε και δεν έκανε πίσω.
Στα τρία χρόνια παρουσίας του στην Αγγλία, η Γιουνάιτεντ κατέκτησε τρία συνεχόμενα πρωταθλήματα. Ο ίδιος ήταν σύμβολο δύναμης, πειθαρχίας και κυριαρχίας στον αέρα και στο έδαφος. Παρότι η φυγή του το 2001 για τη Λάτσιο ήταν αιφνιδιαστική (και αμφιλεγόμενη, μετά την κυκλοφορία της αυτοβιογραφίας του), κανείς δεν αμφισβήτησε ποτέ το αποτύπωμά του στο κλαμπ.
Ένας πολεμιστής με ολλανδική ψυχή
Ο Σταμ αγωνίστηκε σε τέσσερα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Eredivisie, Premier League, Serie A και σε όλα του αναγνώρισαν τον ίδιο σεβασμό. Στη Λάτσιο συνέχισε να είναι κυρίαρχος, στη Μίλαν αποτέλεσε μέρος μιας από τις πιο σπουδαίες άμυνες της δεκαετίας (δίπλα σε Μαλντίνι, Νέστα, Καφού), ενώ στον Άγιαξ έκλεισε την καριέρα του με τιμή, επιστρέφοντας στην πατρίδα του.
Στην Εθνική Ολλανδίας φόρεσε τη φανέλα 67 φορές και έδωσε το στίγμα του σε τρεις μεγάλες διοργανώσεις. Μπορεί να μην πήρε ποτέ ένα μεγάλο τρόπαιο με τους «οράνιε», όμως όλοι θυμούνται το μαχητικό του πνεύμα και την επιβλητική του παρουσία.
Μετά τα φώτα: Ο προπονητής, ο μέντορας, ο άνθρωπος
Μετά την αποχώρησή του από τα γήπεδα το 2007, ο Σταμ δεν απομακρύνθηκε ποτέ από το ποδόσφαιρο. Ασχολήθηκε με την προπονητική, πέρασε από τον πάγκο της Ρέντινγκ, της Τσβόλε, της Φέγενορντ και του FC Σινσινάτι στο MLS. Πάντα με τον ίδιο χαρακτήρα. Αυστηρός αλλά δίκαιος, παθιασμένος αλλά συγκροτημένος.
Όμως ο Γιαπ Σταμ δεν ήταν ποτέ απλώς ένας προπονητής ή ένας παλαίμαχος. Ήταν και παραμένει μια φιγούρα που εμπνέει σεβασμό. Ένας αυθεντικός ηγέτης, χωρίς περιττά λόγια. Ένας αμυντικός από άλλη εποχή, τότε που οι στόπερ ήταν πολεμιστές και όχι απλώς καλοί με την μπάλα στα πόδια.
Κληρονομιά σμιλεμένη σε σίδερο και πάθος
Ο Σταμ δεν θα κερδίσει ποτέ βραβεία για τη φινέτσα του, ούτε θα βρεθεί σε λίστες με τους πιο τεχνίτες παίκτες. Όμως, για όσους αγάπησαν το ποδόσφαιρο της ουσίας, της μάχης, της θυσίας, ο Γιαπ Σταμ ήταν και παραμένει ένα σύμβολο. Ένας από τους τελευταίους αληθινούς «γκλάντιέιτορ» της άμυνας.
Μια προβολή του, ένα τάκλιν, μια ματιά , μια διεκδίκηση. Αυτός ήταν ο Γιαπ Σταμ
