Ο νεος προπονητής του Παναθηναϊκού γεννήθηκε στην Κύπρο...

Έχοντας φτιάξει μια απίθανη ομάδα στο θρυλικό ΒΕΤΟΝΕΤ, με ανθρώπους που ήξεραν τα πρωταθλήματα που κάλυπταν σα να ήταν γηγενείς, επειδή πάνω απ' όλα γνώριζαν τη γλώσσα (άρα είχαν πρόσβαση σε πρωτογενείς πληροφορίες) έψαχνε εναγωνίως έναν "εφέντη" (έτσι με αποκαλούσε, ως το τέλος) και έπεσε πάνω στην... αφεντιά μου, με τη μεσολάβηση του Γιώργου Αγγέλου και του επίσης αείμνηστου Γιάννη Ξενάκη.

 

Σ' αυτή την 20ετία και βάλε που κάλυψα το τουρκικό πρωτάθλημα, τον Φατίχ Τερίμ τον έβρισκα συνέχεια μπροστά μου. Στις επαφές που έκανα με συναδέλφους από απέναντι, για να συμπληρώνω γνώσεις, εμπειρία και... τεχνογνωσία (κυρίως στη φιλοσοφία των προπονητών και τη νοοτροπία των προέδρων), το όνομά του από τότε ήταν συνώνυμο με την επιτυχία μέσω της περηφάνειας.

 

Όταν είχα ρωτήσει τον Ερντίντς Σιβρίτεπε, έναν από τους γλυκύτερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει (και λιοντάρι στη δουλειά, στη συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων από την δύσκολη εποχή του τουρκικού ποδοσφαίρου) ποιο κατά τη γνώμη του είναι το κυριότερο προσόν του Τερίμ, μου απάντησε με μια λέξη: dil (η γλώσσα). Το λακριντί, σα να λέμε. Η παραμύθα.

 

Ο Τερίμ έχει περάσει στο τουρκικό ποδοσφαιρικό υποσυνείδητο περίπου όπως ο δικός μας Αλκέτας Παναγούλιας. Ήταν ο πρώτος που όχι μόνο πίστεψε στις δυνατότητες των παικτών του, αλλά τους έπεισε κιόλας ότι δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους άλλους. Τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες του τις έκανε σαν προπονητής της U21 της Τουρκίας, όταν πρωτοσυνεργάστηκε με την χρυσή γενιά (Χακάν Σουκούρ, Ογούν Τεμιζκάνογλου, Τουγκάι Κερίμογλου, Αρίφ Ερντέμ, Εργκιούν Πεμπέ, Μπουλέντ Ουιγκιούν, Αμπντουλά Ερτζάν, Εμρέ Ασίκ κτλ.), όταν πήρε το αργυρό μετάλλιο στους Μεσογειακούς αγώνες της Αθήνας το 1991 και (προς γενική έκπληξη) το χρυσό στους Μεσογειακούς της Γαλλίας το 1993, όταν νίκησε Κροατία, Γαλλία και στον τελικό την Αλγερία.

 

Με τον κορμό αυτό, αλλά και μπόλικες προσθήκες από παιδιά μεταναστών (κυρίως από τη Γερμανία) η Τουρκία προκρίθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελική φάση Euro το 1996. Πρώτη φορά υπό την καθοδήγησή του τουρκικός σύλλογος κατέκτησε ευρωπαϊκό κύπελλο. Δεν τα λες και λίγα.

 

Το πιο ενδιαφέρον, βέβαια, είναι ότι δεν ενέπνεε μόνο τους Τούρκους. Η μανία του με τις ξένες γλώσσες τον βοήθησε πολύ. Όταν ήταν παίκτης ακόμα της Γαλατασαράι έμαθε μόνος του αγγλικά (αδιανόητο για Τούρκο της εποχής) για να συνεννοείται απευθείας και γρήγορα με τον προπονητή Μπράιαν Μπιρτς (ο οποίος πέρασε δύο φορές από τη Γαλατά) και στο τέλος της καριέρας του μάθαινε και γερμανικά (!) για να κάνει το ίδιο με τον Γιουπ Ντέρβαλ.

 

Ο Μπιρτς (ο οποίος είχε περάσει για μια διετία από τον πάγκο του Εθνικού Πειραιά) τον πήρε μαζί του, σαν βοηθό-μεταφραστή, στην Ανκαραγκιουτσού, κι όταν απολύθηκε άνοιξε ο δρόμος για τον Φατίχ εφέντη. Ο οποίος στην αρχή προσπάθησε να εφαρμόσει τεχνικές ξένες προς τις δικές του. Γι' αυτό απέτυχε. Όταν κατάλαβε το μεγάλο του χάρισμα, τη γλώσσα, που τον βοηθούσε να εμπνέει αυτοπεποίθηση, δεν κοίταξε πίσω.

 

Τα κατάφερε και στην Ιταλία. Τότε που πήγε, το καμπιονάτο ήταν πολύ πιο αναβαθισμένο απ' όσο είναι σήμερα. Στον ηλεκτρικό πάγκο της Φιορεντίνα, κατάφερε να κερδίσει τους φανατικούς της, τους πιο απαιτητικούς στην Ιταλία. Συγκρούστηκε με τον πανίσχυρο τότε Τσέκι Γκόρι, αυτός, ένας ξένος σ' έναν ξένο τόπο. Και κέρδισε. Έφυγε μεν, αλλά μαζί του έφυγαν όλοι. Ακόμη και ο Αντονιόνι, ο ζωντανός θρύλος της "βιόλα", που τότε είχε το πόστο του τεχνικού διευθυντή.

 

Έμαθε και ιταλικά, βέβαια. Σε τόσο υψηλό επίπεδο, που σε κάποιες συνεντεύξεις τύπου μιλούσε τουρκικά μεν, αλλά... διόρθωνε και τους μεταφραστές, όταν δεν απέδιδαν σωστά αυτά που έλεγε.

 

Τα τελευταία χρόνια ο "αυτοκράτορας" παίζει με την προσωπικότητά του. Αυτό νομίζω. Τεχνικά δεν έχει παρουσιάσει κάποια καινοτομία. Κυρίως ασχολείται με την ψυχολογία. Να πείσει τους παίκτες ότι μπορούν. Γι' αυτό και τον εμπνέουν οι δύσκολες αποστολές. To πρωτάθλημα του 2018-19, το τελευταίο που πήρε, ήταν αυτό που λέμε "δικό του". Κανένας δεν το πίστευε εκτός απ' αυτόν. Γι' αυτό και, όταν το πήρε, του έκαναν 5ετές συμβόλαιο, στα 65 του. Όταν υπέγραψε, ετοίμασαν ειδική τελετή στο νέο "Αλί Σαμί Γεν". Πάνω από 50.000 άνθρωποι πήγαν εκεί να τον αποθεώσουν και να τον δουν να υπογράφει ένα χαρτί.

 

Τι ζητάει στην Ελλάδα; Δεν ξέρω. Στην Ιταλία, που τον ξαναζήτησαν πολλοί σύλλογοι μετά τη Φιορεντίνα και τη Μίλαν, δεν πήγε. Γενικά είχε προτάσεις από πολλές ομάδες και χώρες στη διάρκεια της ακμής του. Δεν ενέδωσε. Στα 70 του, ούτε ανάγκη από λεφτά έχει, ούτε από δόξα. Τα' χει ζήσει όλα. Προφανώς του' κανε κλικ η πρόκληση. Ενδεχομένως και κάτι άλλο, το οποίο αυτή τη στιγμή μπορεί να μην είναι ορατό.

 

Τώρα που μιλάμε για χρήμα, να γράψουμε και κάτι άλλο: Όταν έπαιζε ακόμα στην Άδανα Ντεμίρσπορ, στην ομάδα της γενέτειράς του, πριν πάρει τη μεταγραφή στη Γαλατά, ήταν ο μόνος παίκτης που πληρωνόταν από το σύλλογο. Κρυφά, βέβαια, για να μην ξεσπάσει επανάσταση. Όταν ζαχάρωνε την Φουλιά, την (ανήλικη τότε) μετέπειτα σύζυγό του, της υποσχέθηκε μια άνετη ζωή. Η οικογένειά της συμφώνησε μόνο όταν έκανε το καλό, το ακριβό συμβόλαιο με τη Γαλατά το 1982, κι ήταν ήδη σέντερ μπακ της εθνικής Τουρκίας. Άρα, μπορούσε να τη ζήσει από το ποδόσφαιρο. Έκαναν δύο κόρες κούκλες, έχει γίνει και παππούς.

 

Τελευταίο και συμβολικό, κι όχι ιδιαίτερα γνωστό: Ο Φατίχ Τερίμ έχει τουρκοκυπριακές ρίζες. Ο Ταλάτ, ο πατέρας του, στα τουρκικά αρχεία φερόταν να γεννήθηκε στα Άδανα το 1924, ωστόσο ο Φατίχ έχει κατ' επανάληψη πει ότι είχε γεννηθεί στην Κύπρο και μετακόμισε στα Άδανα σε μικρή ηλικία. Σε ταξίδι του στα κατεχόμενα το 2016 ο Τερίμ είχε δηλώσει υπερήφανος για την καταγωγή του και στο τέλος της τοποθέτησής του είχε πει "αν θέλει ο Αλλάχ, η οικογένειά μας θα επιστρέψει στο νησί". Με ποιο τρόπο και πού ακριβώς, δεν είπε.