Τι και αν έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε; Η τραγωδία της Σουπέργκα θα υπενθυμίζει σε όλους όπως και άλλα τέτοια τραγικά περιστατικά ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή, αρκεί μία στιγμή για να ανατραπούν όλα… Έτσι, σε μία στιγμή, χάθηκε εκείνη την μαύρη μέρα μία από τις μεγαλύτερες ομάδες, αν όχι η μεγαλύτερη, που έβγαλε ποτέ το ιταλικό ποδόσφαιρο, η «Grande Torino» όπως έμεινε στην ιστορία.
Η δημιουργία μιας μυθικής ομάδας
Το καλοκαίρι του 1939 η ομάδα της Τορίνο περνάει στα χέρια του βιομήχανου Φερούτσιο Νόβο, ο οποίος αποφασίζει να ανοικοδομήσει το κλαμπ και να το φέρει περισσότερο στα βρετανικά πρότυπα. Πράγματι, ο Νόβο προσέλαβε σε καίριες θέσεις παλιές δόξες της ομάδας και παλαίμαχους που ήξεραν πρόσωπα και πράγματα.
Την ίδια στιγμή προχώρησε και στην αγορά ικανότατων και ιδιαίτερα ταλαντούχων ποδοσφαιριστών με πρώτο τον 18χρονο Φράνκο Οσόλα, ο οποίος μόλις στη δεύτερη χρονιά του στην ομάδα βγήκε πρώτος σκόρερ της ομάδας. Ο πόλεμος στον οποίο είχε μπει η Ιταλία έφερε φυσικά και έλλειψη επενδύσεων, με τα χρήματα στην αγορά να είναι ελάχιστα. Αυτή την συγκυρία εκμεταλλεύτηκε ο Νόβο και έφερε στο Τορίνο παίκτες όπως οι Φεράρις, Μέντι, Μποντουάρα, Μπορέλ, Γκαμπέτο.
Η άφιξη τέτοιων παικτών και η αλλαγή φιλοσοφίας στον τρόπο παιχνιδιού με την εφαρμογή του 3-2-2-3, μία τακτική που έμεινε στην ιστορία με το όνομα «τακτική sistema» και που εκείνη την εποχή ήταν κάτι τελείως πρωτοποριακό, βοήθησαν στο να δημιουργηθεί μία ομάδα που έμελλε να σαρώσει τα πάντα στο διάβα της. Σε αυτό το τρομερό ρόστερ προστέθηκαν και τα δύο κερασάκια, οι Βαλεντίνο Ματσόλα και Έτζιο Λόικ που απογείωσαν την «γκρανάτα».
Το πρωτάθλημα δεν άργησε φυσικά να έρθει και τη σεζόν 1942/43 η Τορίνο θα τερματίσει στην πρώτη θέση, σε μία φανταστική μάχη με τη Λιβόρνο, με το scudetto να κρίνεται στον πόντο!
Η Μεγάλη Τορίνο των ρεκόρ
Μετά το τέλος του πολέμου, από το 1945 μέχρι το 1949 η Τορίνο θα κατακτήσει τέσσερα σερί πρωταθλήματα και θα πετύχει μερικά απίστευτα ρεκόρ όπως η μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη στην ιστορία του ιταλικού ποδοσφαίρου, όταν κέρδισε τη Ρόμα με το εκκωφαντικό 7-0 ή το αήττητο εντός έδρας για τρεις συνεχόμενες χρονιές, με την σεζόν 1947/48 να είναι φυσικά και η επικότερη όλων.
Η Τορίνο εκείνης της σεζόν ήταν χάρμα ιδέσθαι. Πρώτη στη βαθμολογία συγκεντρώνοντας 65 βαθμούς που αποτελούσε ρεκόρ για το πρωτάθλημα (ίσχυαν ακόμη οι δύο πόντοι στη νίκη) ενώ πέτυχε και ρεκόρ τερμάτων, βάζοντας 125 γκολ, έχοντας παθητικό μόνο 33! Τα ρεκόρ δεν σταμάτησαν φυσικά εκεί. Η Τορίνο πέτυχε τη μεγαλύτερη διαφορά από τη δεύτερη θέση (16 βαθμοί), τη μεγαλύτερη σε έκταση νίκη στην ιστορία του ιταλικού πρωταθλήματος (10-0 την Αλεσσάντρια) αλλά και το μεγαλύτερο αήττητο σερί (21 αγώνες, με 17 νίκες και 4 ισοπαλίες).
Ήταν η ραχοκοκαλιά της εθνικής Ιταλίας
Μία τέτοια ομάδα όπως ήταν φυσικό θα αποτελούσε και την βάση της εθνικής ομάδας της χώρας. Μόνο που η Τορίνο το πήγε σε άλλο επίπεδο. Η «γκρανάτα» έχει να υπερηφανευτεί ότι το 1947, η «σκουάντρα ατζούρα» έφτασε να αγωνίζεται σε αγώνα κόντρα στην Ουγγαρία με 10 παίκτες της Τορίνο!
Οι Μπαλαρίν, Μαρόσο, Ριγκαμόντι, Γκρεζάρ, Καστιλιάνο, Μέντι, Ματσόλα, Λόικ, Φεράρις και Γκαμπέντο είχαν αγωνιστεί σε εκείνον τον αγώνα αλλά και σε άλλους, αποτελώντας σημαντικά στελέχη της εθνικής ομάδας.
Ένα φιλικό που έμελε να είναι ο τελευταίος αγώνας μιας απίστευτης ομάδας
Ήταν άνοιξη του 1949 και το πρωτάθλημα βρισκόταν τέσσερις αγωνιστικές πριν το τέλος του, με την Τορίνο να βρίσκεται φυσικά στην πρώτη θέση, τέσσερις βαθμούς μπροστά από την Ίντερ, με το scudetto να όδευε για ακόμη μία χρονιά στους «ταύρους».
Ο Πορτογάλος ποδοσφαιριστής, Ζοζέ Φερέιρα, ο οποίος ήταν προσωπικός φίλος του ηγέτη της Τορίνο, Βαλεντίνο Ματσόλα, είχε αποφασίσει να κρεμάσει τα παπούτσια του και να δώσει έναν αποχαιρετιστήριο αγώνα και με αφορμή αυτό έκανε την πρόταση για ένα φιλικό μεταξύ της Μπενφίκα και της ιταλικής ομάδας. Έπειτα από αρκετές πιέσεις του Ματσόλα και ύστερα και από σχετική άδεια που πήρε η ομάδα από την ιταλική ομοσπονδία, το φιλικό έκλεισε και η Τορίνο ταξίδεψε στη Λισαβόνα με τους περισσότερους από τους ποδοσφαιριστές της.
Για την ιστορία, το παιχνίδι έληξε 4-3 υπέρ της πορτογαλικής ομάδας όμως αυτό μικρή σημασία είχε για όλους. Την επομένη του αγώνα, η αποστολή της Τορίνο μπήκε στο αεροπλάνο της επιστροφής και μόνο ο πρόεδρος Νόβο αλλά και ο Σάουρο Τομά, που ήταν τραυματίας, έμειναν στην πορτογαλική πρωτεύουσα.
Καθώς το αεροσκάφος τύπου «Fiat G.212» βρισκόταν πάνω από το Τορίνο, λόγω του ότι οι καιρικές συνθήκες ήταν αρκετά άσχημες, αναγκάστηκε να κατέβει σε χαμηλό ύψος, κάτι που φάνηκε μοιραίο.. Στις 17:05 το αεροπλάνο προσέκρουσε στο λόφο Σουπέργκα και όλοι οι επιβαίνοντες, 31 στο σύνολο, έχασαν τη ζωή τους. Πέρα από τους 18 ποδοσφαιριστές, στα θύματα ήταν μέλη του τεχνικού team, μέλη της διοίκησης, αθλητικοί δημοσιογράφοι και φυσικά τα μέλη του πληρώματος.
Μέσα σε μία στιγμή η «Grande Torino» έπαψε να υπάρχει. Το σοκ της τραγωδίας τεράστιο σε όλη την Ευρώπη ενώ στη κηδεία των θυμάτων, δύο μέρες αργότερα, πάνω από 800.000 κόσμος βρέθηκε στο Palazzo Madama για να αποδώσει να φόρο τιμής.
Στα εναπομείναντα παιχνίδια για το πρωτάθλημα αγωνίστηκαν νεαροί ποδοσφαιριστές και ως ένδειξη σεβασμού το ίδιο έπραξαν και οι αντίπαλοι της Τορίνο. Το πρωτάθλημα κατακτήθηκε όμως η ομάδα είχε ξεκληριστεί.
Η Τορίνο δεν μπόρεσε ξανά να φτιάξει μία αντίστοιχη ομάδα και να βρει την ισορροπία της. Το πρωτάθλημα που κατέκτησε η ομάδα την σεζόν 1975/76, σε μία απίστευτη ανατροπή κόντρα στη μισητή Γιουβέντους, είναι και το μοναδικό που κατάφερε να πάρει η μετά το 1949.
Η επόμενη και πιο πρόσφατη καλή φουρνιά της Τορίνο ήταν εκείνη του 1991. Εκείνη η ομάδα, με προπονητή τον Εμιλιάνο Μοντόνικο, είχε καταφέρει, προς έκπληξη όλων, να τερματίσει στην 5η θέση της Serie A και να πάρει το εισιτήριο για το Κύπελλο UEFA της επόμενης σεζόν. Η Τορίνο ξεπέρασε κάθε προσδοκία καθώς έφτασε μέχρι τον τελικό της διοργάνωσης, έχοντας αποκλείσει προηγουμένως τη Ρεάλ Μαδρίτης στα ημιτελικά, όπου και αντιμετώπισε τον Άγιαξ του Λουίς Φαν Χάαλ σε διπλά ματς, χάνοντας το τρόπαιο στα εκτός έδρας γκολ (2-2 στο Τορίνο, 0-0 στο Άμστερνταμ).
?️#OnThisDay in 1992
— Torino FC English (@TorinoFC1906_En) April 15, 2020
??A 2-0 win over Real Madrid helped Torino reach the Uefa Cup Final
?️All in front of 60.000 fans#SFT pic.twitter.com/x5XF9Q045d
Η τραγωδία ένωσε τους οπαδούς της Τορίνο και της Ρίβερ Πλέιτ
Ο μύθος της τρομερής ομάδας της Τορίνο όπως ήταν φυσικό, είχε ξεπεράσει τα όρια της γειτονικής χώρας και το άκουσμα της τραγωδίας στη Σουπέργκα σκόρπισε τη θλίψη σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Αργεντινή όπου η γκρανάτα είχε βρεθεί ένα χρόνο πριν σε τουρ που έκανε στη Λατινική Αμερική, αποκτώντας πολλούς υποστηρικτές που μαγεύτηκαν από το ποδόσφαιρό της.
Αυτοί που πραγματικά εντυπωσιάστηκαν, ήταν οι φίλοι της Ρίβερ Πλέιτ, πολλοί από τους οποίους μάλιστα είχαν και ιταλικές ρίζες όπως και ο πρόεδρος της ομάδας Αντόνιο Λίμπερτι. Το άκουσμα του δυστυχήματος στην Ιταλία σόκαρε όπως ήταν φυσικό τους πάντες και στη χώρα του ταγκό ενώ αρκετές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες κήρυξαν την 4η Μαΐου ως «ημέρα ποδοσφαίρου».
Ο Λίμπερτι μόλις έμαθε τα άσχημα νέα έδωσε εντολή να κανονιστεί φιλικό παιχνίδι της Ρίβερ Πλέιτ στην Ιταλία, με όλα της τα αστέρια, με σκοπό να συγκεντρωθούν χρήματα και να προσφερθούν ως βοήθεια στις οικογένειες των θυμάτων. Αυτή η σπουδαία ενέργεια του προέδρου της Ρίβερ φυσικά εκτιμήθηκε δεόντως από τους φίλους της Τορίνο και η άφιξη της αργεντίνικης ομάδας στην Ιταλία επιστέγασε μία δυνατή φιλία μεταξύ των δύο συλλόγων.
Ο αγώνας έγινε στις 26 Μαΐου, τρεις εβδομάδες μετά το δυστύχημα, στο γήπεδο Comunale, το οποίο ήταν κατάμεστο από 60.000 φιλάθλους. Κόντρα στη Ρίβερ παρατάχθηκε μία ομάδα από επίλεκτους παίκτες του ιταλικού πρωταθλήματος, με το τελικό σκορ να λήγει 2-2.
Από τότε μέχρι και σήμερα Τορίνο και Ρίβερ έχουν ισχυρούς δεσμούς ενώ παράλληλα χρησιμοποιούν για τις εκτός έδρας εμφανίσεις τους τα βασικά χρώματα της κάθε ομάδας. Από το 2014 στα μουσεία που διαθέτουν οι δύο ομάδες δημιουργήθηκε ειδικός χώρος αφιερωμένος στις πράξεις αδελφοποίησης και αλληλεγγύης μεταξύ τους, κάνοντας την φιλία τους «αιώνια».
